Rhif: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Newydd |
del |
||
Llinell 1:
[[Delwedd
Symbol [[mathemateg]]ol o wrthrych neu wrthrychau ydy '''rhif''', a ddefnyddir i [[cyfri|gyfri]] a [[mesur]]. Fe'i defnyddir hefyd fel label e.e. rhifau ffôn neu i archebu nwyddau drwy rif cyfresol (Saesneg: ''serial number''). Dros y blynyddoedd mae'r hyn rydym yn ei dderbyn o dan y teitl "rhif" hefyd yn cynnwys 0 (sef sero) a rhifau negatif. Y rhan o fathemateg lle astudir rhifedd gan fwyaf ydy [[algebra]].▼
==Amrywiol==
===Dau ddull o gyfri yn Gymraeg==
Ceir dau ddull o gyfri yn Gymraeg. Mae'r hen ddull, sef y dull clasurol, i'w glywed ar adegau yn y capeli a llefydd tebyg e.e. saith a phedwar ugain. Mae'r dull modern, mathemategol, fodd bynnag yn llawer haws: wyth-deg-saith = 87. Eto, derbynir ambell enghraifft o'r hen ddull e.e. deunaw = 18 yn ogystal ag un-deg-wyth. Bellach (2010) rydym yn clywed hyd yn oed yn y capel y dull modern "Emyn cant-saith-deg-tri".
===Rhai geiriau am rifau===
* Un, dau, tri - 1, 2, 3
* Un cant a dau-ddeg tri - 123
* Dwsin: 12
* Ugain: 20
* Hanner cant: 50
* Kilo: 1,000
Mae'r idiom Cymraeg "Rhif y gwlith" yn golygu "llawer".
===Hud a ledrith===
Arferai'r [[Celt]]iaid gredu fod i'r rhif 3 hud a lledrith iddo ac y deuai a lwc dda i'r person.
"Un frân ddu ddaw ag anlwc eto!" meddai'r hen gân werin.
===Caneuon===
Ceir llawer o ganeuon "cyfri" yn y Gymraeg e.e. "Cyfri'r Geifr".
▲Symbol [[mathemateg]]ol o wrthrych neu wrthrychau ydy rhif, a ddefnyddir i [[cyfri|gyfri]] a [[mesur]]. Fe'i defnyddir hefyd fel label e.e. rhifau ffôn neu i archebu nwyddau drwy rif cyfresol (Saesneg: ''serial number''). Dros y blynyddoedd mae'r hyn rydym yn ei dderbyn o dan y teitl "rhif" hefyd yn cynnwys 0 (sef sero) a rhifau negatif. Y rhan o fathemateg lle astudir rhifedd gan fwyaf ydy [[algebra]].
==Gweler hefyd:==
* [[Rhifyddeg]]
* [[Rhif atomig]]
* [[Rhif cysefin]]
| |||