BSE: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Okapi (sgwrs | cyfraniadau) BDim crynodeb golygu |
Okapi (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 1:
Clefyd marwol [[buwch|gwartheg]] yw '''BSE''' ('''BovPrPsc''': '''Enseffalopathi Sbyngffurf Buchol''', '''Ymenyddglwyf Sbungfurff Gwartheg''' neu '''Clefyd y Gwartheg Gwallgof'''). Achosir gan [[prion]]au, sef darnau o [[probein|brotein]] afiechid sydd yn effiethio ar [[ymenydd]] y buwch. Yn ystod y clefyd hon dinistriwyd yr ymenydd ac o ganlyniad yr afiechid ydi e fel sbwng: gan lawer o dyllau ynddo. Mae clefyd tebyg ar anifeiliaid eraill, hefyd -- er enghraifft [[cath]]od, [[clefyd y crafu]] (ShPrPsc) ar [[dafad|defaid]] a [[gafr|geifr]] ac [[afiechyd Creutzfeld-Jacob]] (CJD) neu ''[[Kuru]]'' ar bobl.
Achoswyd yr epidemig presennol gan bwyt sydd yn cynnwys y protein asiant.
Dechreuodd yr afiechyd hon yn y [[1980au]] ym Mhrydain. Ym [[1985]] a [[1986]] darganfodwyd BSE ar deg buwch yn [[Kent]], [[Lloegr]] achos gallen nhw ddim cerdded yn iawn. Ond mae'n bosib mai afiechyd fel hynny yn digwydd ers meitin heb cael ei cydnabod.
==Trosglwyddiad i bobl==
Ym [[20033]] roedd afiechyd tebyg iwan ar 152 o bobl ym Mrydain. Ar gyfer llawer ohonyn oes prawf ar gyfer eu wedi bwyta cig buwch gan yr afiechyd arddynt. Yn bennaf mae'n rhaid osgoi bwyta [[meinweoedd nerfol]] a [[meinweoedd lymffatig|lymffatig]] yn ogystal ag esgyrn cefn gwartheg afiach.
==Cysylltiadau allanol==
|