Der Judenstaat: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Sian EJ (sgwrs | cyfraniadau) Manion ac ychwanegu'r Nodyn newydd (Anrhydeddau) using AWB |
B Manion |
||
Llinell 34:
* Mae Herzl yn trafod mewn peth manylder sut fyddai sefydlu gwladfa yn yr Ariannin neu Balesteina. Mae'n dweud fod angen creu '''Cwmni Iddewig''' er mwyn prynu tir i sefydlu'r wladfa. Amcangyfrifodd swm o 1 biliwn Mark Aur. Mae hefyd yn sôn am adeiladu tai gweithwyr, cyflwyno gwasanaethau llafur i weithwyr di-grefft, a manylion megis cyflwyno'r diwrnod gwaith 7 awr o hyd, teulu a hyfforddiant yn ail.<ref>https://en.wikisource.org/wiki/The_Jewish_State_(1896_translation)/The_Jewish_Company</ref> Dylai'r "heddlu diogelu" fod yn 10 y cant o fewnfudwyr gwrywaidd.
* Ar ôl delio â'r llwybr anodd o godi arian, mae Herzl yn disgrifio '''cymeriad y wladwriaeth Iddewig'''. Mae'n rhagamcanu strwythur eithaf heterogenaidd, lle dylai pawb allu cymryd traddodiadau ac arferion ei grŵp lleol gydag ef. Mae hyn hefyd yn gwneud y broblem o integreiddio yn amgylchedd anghyfarwydd yn haws i'w gyflawni.
* '''Cyfansoddiad'''. Yn ôl Herzl, dylai cyfansoddiad y wladwriaeth fod yn eithaf hyblyg a modern. Credai mai'r frenhiniaeth seneddol neu weriniaeth aristocrataidd oedd y mathau gorau o lywodraeth, ond mae'n cydnabod bod diffyg brenhiniaeth Iddewig yn nacáu hyn. Yn ei farn ef, math o aristocratiaeth oedd yr ateb gorau yn y gymdeithas symudol gymdeithasol gyda llawer o gyfleoedd i bobl symud ymlaen mewn cymdeithas. Roedd yn erbyn Refferendwm fel sail y ddeddfwriaeth gan ddweud, ''"because in politics there are no simple questions that can only be answered with yes and no. And the masses are even worse than the parliaments, subject to any erroneous beliefs, inclined towards every strong crier. Before the assembled people can do neither external nor internal policy."''<ref name="en.wikisource.org">https://en.wikisource.org/wiki/The_Jewish_State_(1896_translation)/Society_of_Jews_and_Jewish_State</ref>▼
▲* '''Cyfansoddiad'''. Yn ôl Herzl, dylai cyfansoddiad y wladwriaeth fod yn eithaf hyblyg a modern. Credai mai'r frenhiniaeth seneddol neu weriniaeth aristocrataidd oedd y mathau gorau o lywodraeth, ond mae'n cydnabod bod diffyg brenhiniaeth Iddewig yn nacáu hyn. Yn ei farn ef, math o aristocratiaeth oedd yr ateb gorau yn y gymdeithas symudol gymdeithasol gyda llawer o gyfleoedd i bobl symud ymlaen mewn cymdeithas. Roedd yn erbyn Refferendwm fel sail y ddeddfwriaeth gan ddweud, ''"because in politics there are no simple questions that can only be answered with yes and no. And the masses are even worse than the parliaments, subject to any erroneous beliefs, inclined towards every strong crier. Before the assembled people can do neither external nor internal policy."''<ref>https://en.wikisource.org/wiki/The_Jewish_State_(1896_translation)/Society_of_Jews_and_Jewish_State</ref>
* '''Iaith'''. Delia Herzl gyda'r her fod yr Iddewon yn y Diaspora yn siarad dwsinnau o ieithoedd gwahanol. Efallai, nad yw'n syndod i Herzl fel Germnanoffil gynnig mai Almaeneg fyddai iaith y Wladwriaeth Iddewig gan nodi mai dyna oedd iaith nifer fawr o'r Iddewon a'r ffaith fod [[Iddew-Almaeneg|Iddeweg]] yn chwaer iaith iddi. Noda y gallai'r Almaeneg fod yn brif iaith y wladwriaeth yn gynt ac yn llai trafferthus nag ieithoedd eraill. Diystyra ymdrechiodd adferwyr yr iaith [[Hebraeg]] megis [[Eliezer Ben-Yehuda]] i wneud yr iaith yn iaith y Wladwriaeth Iddewig. Dywedodd; "Ni allwn siarad Hebraeg gyda'i gilydd. Pwy ohonom sy'n gwybod digon o Hebraeg i ofyn am docyn trên yn yr iaith honno?"
* '''Crefydd'''. Cymerodd Herzl farn glir ar greu gwladwriaeth secilar gyda gwahaniad clir rhwng crefydd a "Felly, fe gymerodd Herzl sefyllfa seciwlar ar y pwynt hwn, gyda gwahaniad llym o grefydd a'r wladwriaeth.<ref
▲* '''Crefydd'''. Cymerodd Herzl farn glir ar greu gwladwriaeth secilar gyda gwahaniad clir rhwng crefydd a "Felly, fe gymerodd Herzl sefyllfa seciwlar ar y pwynt hwn, gyda gwahaniad llym o grefydd a'r wladwriaeth.<ref>https://en.wikisource.org/wiki/The_Jewish_State_(1896_translation)/Society_of_Jews_and_Jewish_State</ref>
* '''Baner'''. Nododd Herzl hyd yn oed fanylion y faner. Cynigiodd baner wen gyda saith seren aur arno i gynrychioli'r saith diwrnod waith. (gyda'r dyluniad yma roedd Herzl yn torri [[Rheol Tintur]], er, gellid nodi fod baner Caersalem yn gwneud hynny hefyd.
==Palesteina==
Doedd Herzl ddim o'r farn fod yn rhaid i'r Wladwriaeth Iddewig fod ym Mhalesteina. Yn ''Der Judenstaat'' mae'n cynnig yr Ariannin ac yn hwyrach ymlaen roedd yn blediol dros Uganda fel lleoliad y Wladfa.
Yn ''Der Judenstaat'' mae'n datgan dau farn wahanol mewn cyd-destun ac agwedd i'r Arabiaid brodorol petai'r Wladfa i'w sefydlu yno. Noda'n optimistaidd, wrth drafod yr ''Andersnatiotsionale'' (gall gyfeirio at bobl frodorol, boed yn Arabaniaid neu'n Indiaid brodorol).
Mae'n nodi o ganlyniad i fewnfudo torfol o Iddewon i wlad Arabaidd fe all problemau gyda'r boblogaeth leol, Arabaidd, godi. Ond mae'n ceisio anwybyddu'r broblem yn fwy na dim. Er mwyn byw gyda phobl a chrefyddau eraill, mae Herzl yn nodi: "Os ddigwydd iddi fod y bydd yna genhedloedd eraill o wahanol grêd yn byw yn ein plith, yna byddwn yn rhoi iddynt amddiffyniad anrhydeddus a'r cydraddoldeb cyfreithiol."<ref
Ond, mewn man arall yn y llyfr, dydy Herzl ddim mor naïf. Mae'n gwrthwynebu mudiadau sydd heb gefnogaeth yr awdudodau Otomanaidd, i hyrwyddo Iddewon i ymsefydlu ym Mhalesteina. Gan ddyfynu, "important experiments in colonization have been made, though on the mistaken principle of a gradual infiltration of Jews. An infiltration is bound to end badly. It continues till the inevitable moment when the native population feels itself threatened, and forces the government to stop a further influx of Jews. Immigration is consequently futile unless we have the sovereign right to continue such immigration," (o fersiwn Saesneg 1896, tudalen 95).
| |||