|
Ym 1977, roedd Lewisham yn y newyddion oherwydd Brwydr Lewisham, sef y terfysgoedd gwrth-ffasgaidd mwyaf ers [[Brwydr Cable Street]] ym 1936. Daeth dros 10,000 i wrthwynebu gorymdaith gan y [[National Front]].
== Etholiadau Lleol==
Crynodeb o ganlyniadau etholiadol y cyngor:
{| border=1 cellpadding=2 cellspacing=0 style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%; clear:both"
|-
| width=50 |
| width=90 | '''Rheolaeth lawn'''
| width=80 align="center" | '''[[Llafur]]'''
| width=80 align="center" | '''[[Dem Rhyddfrydol]]'''
| width=80 align="center" | '''[[Plaid Werdd]]'''
| width=80 align="center" | '''[[Ceidwadwyr]]'''
| width=80 align="center" | '''Arall'''
|-
| valign="top" align="center" | 2006
| style="background:gray; color:white" | Heb reolaeth gan un blaid
| align="center" | 26
| align="center" | 17
| align="center" | 6
| align="center" | 3
| align="center" | 2
|-
| valign="top" align="center" | 2002
| style="background:#cc0000; color:white" | Llafur
| align="center" | 45
| align="center" | 4
| align="center" | 1
| align="center" | 2
| align="center" | 2
|-
| valign="top" align="center" | 1998
| style="background:#cc0000; color:white" | Llafur
| align="center" | 61
| align="center" | 4
| align="center" | -
| align="center" | 2
| align="center" | -
|-
| valign="top" align="center" | 1994
| style="background:#cc0000; color:white" | Llafur
| align="center" | 63
| align="center" | 3
| align="center" | -
| align="center" | 1
| align="center" | -
|-
| valign="top" align="center" | 1990
| style="background:#cc0000; color:white" | Llafur
| align="center" | 58
| align="center" | 3
| align="center" | -
| align="center" | 6
| align="center" | -
|-
| valign="top" align="center" | 1986
| style="background:#cc0000; color:white" | Llafur
| align="center" | 50
| align="center" | -
| align="center" | -
| align="center" | 17
| align="center" | -
|-
| valign="top" align="center" | 1982
| style="background:#cc0000; color:white" | Llafur
| align="center" | 43
| align="center" | -
| align="center" | -
| align="center" | 24
| align="center" | -
|-
| valign="top" align="center" | 1978
| style="background:#cc0000; color:white" | Llafur
| align="center" | 44
| align="center" | -
| align="center" | -
| align="center" | 23
| align="center" | -
|-
| valign="top" align="center" | 1974
| style="background:#cc0000; color:white" | Llafur
| align="center" | 51
| align="center" | -
| align="center" | -
| align="center" | 9
| align="center" | -
|-
| valign="top" align="center" | 1971
| style="background:#cc0000; color:white" | Llafur
| align="center" | 55
| align="center" | -
| align="center" | -
| align="center" | 5
| align="center" | -
|-
| valign="top" align="center" | 1968
| style="background:#3333cc; color:white" | Ceidwadwyr
| align="center" | 19
| align="center" | -
| align="center" | -
| align="center" | 41
| align="center" | -
|-
| valign="top" align="center" | 1964
| style="background:#cc0000; color:white" | Llafur
| align="center" | 45
| align="center" | -
| align="center" | -
| align="center" | 15
| align="center" | -
|}
{{Lewisham etholiadu leol}}
Mae Lewisham bron yn unigryw am eu bod wedi ethol ei Maer yn uniongyrchol wedi pleidlais leol yn 2002. Methwyd a chael yr un system ar gyfer Ceredigion.
==Addysg==
Mae tri choleg chweched dosbarth yn Lewisham sef; Christ the King Sixth Form College, and [http://www.crossways.ac.uk/ Crossways Academy] a Lewisham College. Mae hefyd yn gartref i [[Goldsmiths, University of London|Goldsmiths College]] a'r coleg dawns enwog [[Laban (college)|Laban Dance College]] . Bellach mae Goldsmiths wedi tyfu i fod yn Goleg mawr iawn ac mae ei fyfyrwyr yn dominyddu ardal New Cross. Sefydlwyd y feithrinfa gyntaf yn y byd ym [[1914]] gan [[Rachel McMillan]] yn Deptford, Lewisham, a'r Hospis cyntaf (St Christophers) yn Sydenham, Lewisham.
==Trafnidiaeth==
===Damwain Reilffordd Lewisham ===
Ym 1957, gwelodd Lewisham un o ddamweiniau trenau gwaethaf Prydain. Ar y [[4 Rhagfyr|4ydd o Ragfyr]], [[1957]] aeth tren ager llawn cymudwyr drwy'r signalau oherwydd y niwl trwchus (smog) ger gorsaf St. John's (ger y capel Cymraeg). Trawodd dren trydan llawn. Dinistrwyd y trenau, y bont a bu farw 90 o bobl.
==Enwogion==<!-- This section is linked from [[London Borough of Lewisham]] -->
*[[James Callaghan]], gwleidydd ac aelod seneddol dros [[Caerdydd|Gaerdydd]]) (Blackheath)
*[[James Clark Ross]], teithiwr (Blackheath)
*[[WG Grace]], cricedwr (Sydenham)
*[[Isaac Hayward]], gwleidydd (Deptford)
*[[Frederick John Horniman]], marsiandwr te a dyngarwr (Forest Hill)
*[[Leslie Howard]], actor (Forest Hill)
*[[Glenda Jackson]], gwleidydd ac actores (Blackheath)
*[[David Jones (bardd ac arlunydd)|David Jones]], arlunydd a bardd (Brockley)
*[[Laurence Llewelyn-Bowen]], cynllunydd ([[Blackheath]])
*[[Eleanor Marx]], gwleidydd (Sydenham)
*[[Spike Milligan]], comedïwr (Catford, Crofton Park ac Honor Oak)
*[[Pedr I, tsar Rwsia]] (Deptford)
*[[Cicely Saunders]], sylfaenydd y mudiad hosbisau (Sydenham)
*[[Willard White]], canwr opera (Brockley)
*[[Henry Williamson]], awdur (Ladywell)
*[[Darren Johnson]], gwleidydd (Brockley)
*[[Ginger Baker]], drymiwr a cherddor
*[[Daniel Bedingfield]], canwr
*[[Natasha Bedingfield]], cantores
*[[Rosa May Billinghurst]], cantores
*[[Kate Bush]], cantores
*[[Abraham Colfe]], ficar a dyngarwr
*[[Emily Wilding Davison]], swffragét a fu farw ar gwrs rasio Epsom
*[[Walter de la Mare]], bardd a nofelydd
*[[Jazz Dhiman]], actor
*[[Jimi Hendrix]], gitarydd
*[[Jessica Hynes]], comedïwraig
*[[Billy Jenkins]], cyfansoddwr jas a blues
*[[Frederick Lanchester]], cynhyrchwr ceir
*[[Jude Law]], actor a chynhyrchydd ffilm
*[[Marie Lloyd]] (Matilda Alice Victoria Wood), cantores theatr gerdd
*[[Ray Mears]], awdur a chyflwynydd teledu
*[[Albert Meltzer]], anarchydd
*[[Sheree Murphy]], actores
*[[Edith Nesbit]] ysgrifennydd a Fabian
*[[Peter O'Donnell]], awdur [[Modesty Blaise]]
*[[Gladys Powers]], milwraig olaf yn byw o'r [[Y Rhyfel Byd Cyntaf|Rhyfel Byd Cyntaf]]
*[[Joseph Prendergast]], pennaeth a sylfaenydd [[Ysgol Prendergast]]
*[[Luke Pritchard]] prif leisydd y [[The Kooks|Kooks]]
*[[Doris Stokes]], ysbrydegydd
*[[David Sylvian]], canwr
*[[Denis Thatcher]], gŵr [[Margaret Thatcher]]
*[[Desmond Tutu]], archesgob ac arweinydd
*[[Ian Wright]], pêl-droediwr a chyflwynydd teledu
*[[Bradley Wright-Phillips]], pêl-droediwr a mab i Ian Wright
*[[Bill Wyman]] aelod o'r [[Rolling Stones]]
==Cysylltiad Celtaidd==
| 