Rhif anghymarebol: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Sian EJ (sgwrs | cyfraniadau) |
Holder (sgwrs | cyfraniadau) B corr |
||
Llinell 1:
[[Delwedd:PI constant.svg|bawd|240px|Mae'r cyson mathemategol '''[[pi|{{pi}}]]''' yn rhif anghymarebol sy'n gysonyn cyffredin mewn bywyd bob dydd.]]
[[Delwedd:Square root of 2 triangle.svg|dde|bawd|240px|Mae'r rhif [[Square root of 2|{{radic|2}}]] yn anghymarebol.]]
Mewn mathemateg, mae'r '''rhifau anghymarebol''' (''Irrational number'') yn cynnwys yr holl [[rhif real|rifau real]] nad ydynt yn [[Rhif cymarebol|rifau cymarebol]]. Rhif anghymarebol, felly, yw gwrthwyneb rhif cymarebol. Rhif cymarebol yw'r rhifau a grëwyd o gymarebau (neu ffracsiynau) o gyfanrifau (''integers''). Pan fo'r gymhareb o hyd segment dwy linell yn
Ymhlith y rhifau anghymarebol mae:
Llinell 10:
*pob ail isradd o rifau naturiol, ar wahân i sgwariau perffaith.<ref>[http://sprott.physics.wisc.edu/Pickover/trans.html The 15 Most Famous Transcendental Numbers]. by [[Clifford A. Pickover]]. URL retrieved 24 October 2007.</ref><ref>http://www.mathsisfun.com/irrational-numbers.html; URL retrieved 24 October 2007.</ref><ref>{{MathWorld|title=Irrational Number|urlname=IrrationalNumber}} URL retrieved 26 October 2007.</ref>
Gellir dangos nad yw rhifau anghymarebol, pan fynegir eu bod mewn system rifol e.e. fel [[rhif degol]], neu fathau naturiol eraill, yn dod i ben, nac yn ailadrodd, hy, ddim yn cynnwys dilyniant o ddigidau. Er enghraifft, mae cynrychiolaeth degol y rhif [[pi|{{pi}}]] yn dechrau gyda 3.14159, ond ni all unrhyw nifer meidraidd o ddigidiau gynrychioli [[pi|{{pi}}]] yn union, ac nid yw'n ailadrodd.
O ganlyniad i brawf Cantor na ellir cyfrif y rhifau real a bod modd cyfri y rhifau cymarebol, mae'n dilyn bod bron pob un o'r niferoedd real yn anghymarebol.<ref>{{Cite book|last=Cantor|first=Georg|year=1955|origyear=1915|title=Contributions to the Founding of the Theory of Transfinite Numbers|url=https://archive.org/details/contributionstot003626mbp|editor=[[Philip Jourdain]]|place=New York|publisher=Dover|isbn= 978-0-486-60045-1 }}</ref>
| |||