Daeareg: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Duncan Brown (sgwrs | cyfraniadau)
Cymrodor (sgwrs | cyfraniadau)
Llinell 1:
[[Delwedd:Balanced Rock.jpg|bawd|Craig yng 'Ngerddi'r Duwiau' yn [[Colorado Springs]], [[Unol Daleithiau America|UDA]].]]
Astudiaeth o'r ddaear ffisegol yw '''Daeareg''' neu '''Geoleg''' (Groeg: γη- sef ge-, "y ddaear" a λογος, sef [[logos]], "gwyddoniaeth"). Mae'n cynnwys astudiaeth o [[carreg|greigiau solid]] a [[cramen y Ddaear|chramen y Ddaear]]. Gellir dyddio'r creigiau hyn, a rhennir hanes y ddaear yn [[Cyfnodau Daearegol|gyfnodau daearegol]]. Gall y gair 'daeareg' hefyd gyfeirio at yr astudiaeth o greigiau a cherrig planedau a ffurfiau eraill yn y gofod e.e. daeareg [[y Lleuad]].
 
Drwy'r maes hwn ceir cip cliriach o hanes y Ddaear; mae daeareg yn astudiaeth o dystiolaeth cynradd o [[platiau tectonig|blatiau tectonig]], [[esblygiad|esblygiad bywyd ar y Ddaear]] a newid yn [[hinsawdd]] y Ddaear. Fe'i defnyddir hefyd yn yr astudiaeth o fwynau, eu cloddio a'u marchnata; felly hefyd gyda [[petroliwm|phetroliwm]] a hydrocarbonau eraill. Mae'r astudiaeth o ddŵr y môr a dŵr croyw hefyd yn seiliedig ar astudiaeth o'r maes hwn, yn ogystal â pheryglon naturiol daearyddol a phroblemau gyda'r amgylchedd.
Llinell 16:
Mae Geoparc Fforest Fawr y tu mewn i Barc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog yn ne Cymru. Mae GeoMôn yn cynnwys Ynys Môn i gyd ar sail y ffaith fod Môn yn ynys tectonig. Ceir Creigiau hynaf y byd a elwyr yn Cyn-Cambriaidd ar Ynys Môn sydd dros 500 miliwn o flynyddoedd oed hyd at y creigiau ieuengaf heblaw am greigiau yr oes Juraisg ac Oes y Calchfaen. Tiriogaeth sy’n cynnwys un neu fwy o leoliadau o bwysigrwydd gwyddonol , sydd o werth archeolegol ecolegol a diwylliannol yn ogystal a bod o ddiddordeb daearegol yw GeoParc. Mae yna dros 50 Geoparc yn Ewrop.
 
== RhanaiadauRhaniadau yn yr Oes Palaeosoig ==
Mae'r tri rhaniad neu [[Cyfnodau daearegol|gyfnod]] wedi eu henwi ar ôl hynafiaethau Cymreig neu Geltaidd, sef y cyfnodau:
* [[Cambriaidd]] (yr enw Lladin am Gymru)