Wicipedia

Castell Caernarfon: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
B Wedi gwrthdroi golygiadau gan 193.39.172.75 (Sgwrs); wedi adfer y golygiad diweddaraf gan Grugsan.
Tagiau: Gwrthdroi
Pethau newydd am UNESCO. Peth ad-drefniant. Dw i wedi cael gwared ar dipyn o ddeunydd anecdotaidd o'r diwedd. Gobeithio nad yw hyn yn brifo teimladau unrhyw un.
Llinell 1:
{{Gwybodlen lle
| gwlad = {{banergwlad|Cymru}}
| gwleidyddiaeth = Gwleidyddiaeth
| aelodcynulliad = {{Swits Arfon i enw'r AC}}
| aelodseneddol = {{Swits Arfon i enw'r AS}}
}}
[[Castell]] sydd yng nghanol tref [[Caernarfon]], [[Gwynedd]], ac ar lannau [[Afon Seiont]] ac [[Afon Menai]] yw '''Castell Caernarfon''', safle strategol a phwysig iawn yn ystod goresgyniad y Normaniaid, y Sacsoniaid a'r Saeson. Fe'i codwyd gan [[Edward I o Loegr|Edward I]], brenin [[Lloegr]] rhwng [[1283]] a [[1330]]. Mae'n gastell consentrig wedi ei gynllunio gan [[James o St George]], a'r muriau wedi cael eu cynlluno i edrych fel muriau amddiffynnol [[Caergystennin]]. Mae Castell Caernarfon yn gampwaith ymhlith cestyll gogledd Cymru ac, fel un o'r cestyll hynny, mae ar restr [[Safleoedd Treftadaeth y Byd]] [[UNESCO]] ers [[1986]].
 
Mae'r castell yng ngofal [[Cadw]]. Mae'n gampwaith ymhlith cestyll gogledd Cymru ac, fel un o'r cestyll hynny, mae ar restr [[Safleoedd Treftadaeth y Byd]] [[UNESCO]] fel rhan o'r safle [[Cestyll a Muriau Trefi'r Brenin Edward yng Ngwynedd]].<ref>{{cite web|title=Castles and Town Walls of King Edward in Gwynedd|url=http://whc.unesco.org/en/list/374|website=UNESCO World Heritage Centre|publisher=UNESCO|accessdate=31 Mai 2019}}</ref>
Mae Amgueddfa Catrawd y [[Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig]] i'w weld mewn rhan o'r castell.▼
 
Yn y castell hwn y ganwyd [[Edward II o Loegr|Edward II]], brenin Lloegr ym [[1284]], cyn i'r castell gael ei gwblhau. Cyn hynny roedd yma gaer [[Rhufeinig]] yn [[Segontium]], tu allan i'r dref bresennol, a chastell [[Normaniaid|Normanaidd]] yn ogystal.
 
[[Delwedd:Caernarfon Castle plan labelled.png|bawd|chwithdim|[[Cynllun pensaerniol]] o Gastell Caernarfon.<br /> A – Porth y Dŵr; B – Tŵr yr Eryr; C – Tŵr y Frenhines; D – Tŵr y Ffynnon; E – Ward Isaf; F – Y Neuadd Fawr; G – Ceginau; H – Tŵr Chamberlain; I – Tŵr y Brenin; J – Ward Uchaf; K – Y Tŵr Du; L – Tŵr yr Ŷd; M – Tŵr y Gogledd Ddwyrain; N – Tŵr y tanc dŵr; O – Porth y Frenhines. Glas: y rhannau a godwyd rhwng 1283–92, coch: rhwng 1295–1323.]]
[[Delwedd:A north-west view of Caernarvon Castle.jpeg|bawd|280px|Castell Caernarfon o'r gogledd orllewin, 1749]]
[[Delwedd:GeneralA north-west view, sunset,of CarnarvonCaernarvon Castle (i.e. Caernarfon), Wales-LCCN2001703457.tifjpeg|bawd|dim|280px|chwith|HenCastell ffotograffCaernarfon o'r tuagogledd 1890-1900orllewin, 1749]]
[[Delwedd:General view, sunset, Carnarvon Castle (i.e. Caernarfon), Wales-LCCN2001703457.tif|bawd|dim|280px|Hen ffotograff o tua 1890-1900]]
 
==Hanes Yr Castell==
 
Cafodd y Castell ei adeiladu yn yr [[13 ganrif]] ag gorffen yn [[1330]]. Adeiladwyd y waliau i fod yn debyg i Contantinople, dinas enwog Rufeinig. Ond yn anffodus wrth i'r castell gael ei adeiladu cafodd y Castell ei llosgi lawr yn [[1994]]. Ymosodwyd [[Owain Glyn Dwr]] ar y Castell yn [[1401]], [[1403]] a [[1404]], nid oedd yn llwyddiannus. Yn [[1660]], yn ystod y [[Rhyfel Cartref]], gorchmynnwyd i'r Castell cael ei ddinistrio, anwybyddwyd hyn.
 
Ym [[1911]] [[Arwisgiad Tywysog Cymru|arwisgwyd]] y Tywysog Edward, sef [[Edward VIII o'r Deyrnas Unedig|Edward VIII]] yno. Yn [[1969]] yn ogystal, arwisgwyd [[Y Tywysog Siarl, Tywysog Cymru|Charles]], mab hynaf brenhines Lloegr, yn [[Tywysog Cymru|Dywysog Cymru]]) yn y castell.▼
==Y cyfnod modern==
 
▲Ym [[1911]] [[Arwisgiad Tywysog Cymru|arwisgwyd]] y Tywysog Edward, sef [[Edward VIII o'r Deyrnas Unedig|Edward VIII]] yno. Yn [[1969]] yn ogystal, arwisgwyd [[Y Tywysog Siarl, Tywysog Cymru|Charles]], mab hynaf brenhines Lloegr, yn [[Tywysog Cymru|Dywysog Cymru]]) yn y castell.
 
▲Mae Amgueddfa Catrawd y [[Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig]] i'w weld mewn rhan o'r castell.
{{clirio}}
 
== Oriel ==
 
<gallery>
Delwedd:Caern or seiont.gif|Bwtresi muriau'r castell o gyfeiriad y maes parcio
Llinell 40 ⟶ 36:
Delwedd:Castell Caernarfon.png|bawd|Golygfa o'r Castell yn ystod arddangosfa Sul y Cofio
</gallery>
 
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
 
[[Categori:Cadw]]
Llinell 47 ⟶ 46:
[[Categori:Adeiladau ac adeiladwaith yr 1280au]]
[[Categori:Adeiladau rhestredig Gradd I Gwynedd]]
 
==Ffeithiau difyr==
 
Yn y Castell ganwyd Tywysog gyntaf Saesneg [[Cymru]], [[Edward yr ail]]. Cafodd ei goroni yn [[1301]].
Defnyddwyd y Castell i goroni tywysog Cymru am y tro cyntaf, Tywysog Siarl yn [[1969]].
Bu Netflix yn ffilmio'r digwyddiad yma ar gyfer y gyfres The Crown yn [[2018]].
Twr Yr Eryr yw’r twr mwyaf yn hanes Cestyll Cymru.
Mae bron i 20,000 o bobl yn ymweld â’r castell pob blwyddyn.
Ambell i waith yn ystod y flwyddyn mae digwyddiadau yn cael ei gynnal o fewn y castell e.e. Marchogion yn ymladd, Saethwyr bwa, côr yn canu ac yn y blaen.
 
==Rheolau Y Castell==
 
Cŵn cymorth yn unig.
Dim ysmygu.
Nid yw Cadw yn caniatáu i ddaearwn hedfan o'r safleoedd gwarcheidwaeth neu drosodd, ac eithrio gan gontractwyr a gomisiynwyd at ddiben penodol, sy'n bodloni meini prawf CAA llym, gael yr yswiriant cywir ac sy'n gweithredu dan amodau dan reolaeth.
 
==Costau==
 
Mae cost mynediad yn amrywio ar gyfer gwahanol bobl.
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/wiki/Castell_Caernarfon"