Plaid Cymru: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Yn ystod [[yr Ail Ryfel Byd]], awgrymodd ambell wrthwynebwr gysylltiadau rhwng arweinwyr Plaid Cymru a mudiadau [[ffasgaeth|ffasgaidd]] Ewrop. Ysgrifennai'r Parchedig [[Gwilym Davies]] yn ''[[Y Traethodydd]]'' (1942), heb dystiolaeth, bod y blaid am sefydlu cyfundrefn unbleidiol a sefydliadau ffasgaidd, gan gynnwys adain barafilwrol, yng Nghymru.<ref>Richard Wyn Jones, ''Y Blaid Ffasgaidd yng Nghymru: Plaid Cymru a'r Cyhuddiad o Ffasgaeth'' (Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru, 2013), tt. 7–9.</ref> Mewn erthygl yn ''[[Y Llenor]]'' o'r enw "Mae'r gwylliaid ar y ffordd" (1940), lluniai [[William John Gruffydd|W. J. Gruffydd]] linell rhwng Hitler a'r Pab, a thrwy hynny fe awgrymai cysylltiad os nad cyfystyredd rhwng ffasgaeth a Chatholigiaeth. Gan fod Saunders Lewis, arweinydd deallusol amlyca'r blaid, yn Babydd, roedd y cyhuddiad yn amlwg.<ref>Jones, ''Y Blaid Ffasgaidd yng Nghymru'' (2013), tt. 14–17.</ref> Yn ddiweddarach, adleisiai'r un cyhuddiad gan golofnwyr a ddefnyddiai'r ffugenw John Pennant yn y ''[[Western Mail]]'', a'r gwleidyddion [[Ness Edwards]], [[Jim Griffiths]], [[Leo Abse]], a [[Kim Howells]], ac hyd yr 21g gan y ''[[Welsh Mirror]]''.<ref>Jones, ''Y Blaid Ffasgaidd yng Nghymru'' (2013), tt. 17–21.</ref> Tynnir sylw yn aml at sylwadau [[gwrth-Semitiaeth|gwrth-Semitaidd]] gan Saunders Lewis, ac edmygedd [[Ambrose Bebb]] am [[Charles Maurras]], arweinydd [[L'Action Française]], fel tystiolaeth honedig o wreiddiau ffasgaidd y blaid.<ref>Jones, ''Y Blaid Ffasgaidd yng Nghymru'' (2013), t. 9.</ref>

 

 

=== Wedi'r Ail Ryfel Byd ===