Yr Alban: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Sian EJ (sgwrs | cyfraniadau) |
Ortográfia reduzida Tagiau: Golygiad drwy declyn symudol Golygiad ar declun symudol (ap) Golygiad trwy'r ap iOS |
||
Llinell 10:
== Daearyddiaeth ==
{{prif|Daearyddiaeth yr Alban}}
O ran arwynebedd, mae'r tir mawr yn draean y gweddill o wledydd Prydain, sef {{convert|78772|km2|sqmi|0|abbr=on|0}},<ref name=Whitaker>''Whitaker's Almanack'' (1991) ''Llundain: J. Whitaker and Sons.''</ref>. Mae felly tua'r un maint â'r [[Gweriniaeth Tsiec|Weriniaeth Tsiec]]. Yr unig ffin wleidyddol ydy hwnnw yn ne'r wlad gyda Lloegr, sy'n {{convert|96|km|mi|0|0}} – rhwng aber yr [[Afon Tuedd]] yn y dwyrain hyd at [[Moryd Solway]] (''Solway Firth'').<ref name=GyA-535>''Geiriadur yr Academi'', t. 535.</ref> Saif Iwerddon 30 km i'r gorllewin o benrhyn [[Kintyre]];<ref name="Atlas">{{cite book |author=Munro, D |title=Scotland Atlas and Gazetteer |pages=1–2 |publisher=Harper Collins |year=1999}}</ref> mae Norwy 305 km i'r gogledd ddwyrain, ac mae [[Ynysoedd
Mae'r Alban yn nodedig am ei [[Rhestr o gopaon dros 610m (2,000 troedfedd) yn yr Alban|mynyddoedd]]. Yn ystod y cyfnod [[Pleistosen]], roedd y wlad wedi'i gorchuddio o dan rew ac mae olion y [[rhewlif]]au i'w gweld yn amlwg ar y tirwedd. Y prif nodwedd [[daeareg|ddaearegol]] yw'r ffalt a red o [[Arran]] hyd at [[Stonehaven]] ac mae'r creigiau sydd i'r gogledd o'r ffin hwn (sef Ucheldir yr Alban) yn hen iawn ac yn perthyn i gyfnod [[Cambriaidd]] a [[Cyn-Gambriaidd|Chyn-Gambriaidd]].
| |||