Llandysul: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
TXiKiBoT (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: gd:Llandysul |
Pwyll (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 7:
[[delwedd:Llandysul-panorama.jpg|bawd|dde|200px|Llun banoramig o Landysul]]
Tref fechan ar lan [[Afon Teifi]] yn ne [[Ceredigion]] yw '''Llandysul'''. Mae ganddi 2821 o drigolion, a 70% ohonynt yn siarad [[Cymraeg]] ([[Cyfrifiad y Deyrnas Unedig 2001|Cyfrifiad 2001]]). Lleolir [[Gwasg Gomer]], un o weisg a chyhoeddwyr mwyaf Cymru, yno. Gorwedd ar yr [[A486]]. Mae'r pentref hefyd yn boblogaidd ymysg [[canwïo|canŵyr]] a [[cerdded afon|cherddwyr afon]].
==Hanes y pentref==
Adeilad hynaf y pentref ydy'r hen [[eglwys]] a adeiladwyd yn y [[13eg ganrif]]. Fodd bynnag, fe'i hadeiladwyd ar sylfeini hynafol a enwyd ar ôl Sant [[Tysul]] a sefydlodd yr eglwys wreiddiol yn y [[6ed ganrif]]. Roedd Sant Tysul yn fab i Corun a oedd yn fab i [[Ceredig ap Cunedda]], a roddodd ei enw i'r deyrnas, sef enw presennol y sir sef [[Ceredigion]]. Roedd gan Ceredig fab arall hefyd, Sant, a oedd yn dad i [[nawddsant]] Cymru, [[Dewi Sant]]. O ganlyniad, roedd Dewi a Tysul yn gefndryd cyntaf.<ref>[http://www.llandysul-ponttyweli.co.uk/english/history.htm Hanes Llandysul a Phont Tyweli] Gwefan LLandysgu - Ponttyweli. Adalwyd ar 08-10-2010</ref>
Arferwyd chwarae'r gêm y [[cnapan]] rhwng pentrefi Llandysul a [[Llanwenog]]. Y gôliau oedd drws eglwys Llandysul a drws eglwys Llanwenog chwe milltir i ffwrdd. O ganlyniad i or-yfed a thrais, ataliodd y Ficer Enoc James y gêm yn 1833.<ref>[http://www.acen.co.uk/bro/llandysul/en Bro Llandysul] Gwefan Acen. Adalwyd ar 08-10-2010</ref>
==Enwogion==
*[[Christmas Evans]] (1766-1838), pregethwr
*[[Menna Elfyn]], bardd, dramodydd
*[[Fflur Dafydd]], bardd, awdures, cantores
==Gefeilldref==
* [[Plogonnec]], [[Llydaw]]
==Gweler hefyd==
Llinell 18 ⟶ 26:
* [[Ysgol Gyfun Dyffryn Teifi]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Trefi_Ceredigion}}
| |||