Castell Degannwy: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Sian EJ (sgwrs | cyfraniadau)
Gwybodlen WD
Sian EJ (sgwrs | cyfraniadau)
Gwybodlen WD
Llinell 1:
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|Cymru}} | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} }}
[[Delwedd:Ruins of Din Gonwy.jpg|300px|bawd|Rhan o amddiffynwaith gwreiddiol Caer Ddeganwy.]]
[[Delwedd:Castell Degannwy Deganwy Castle Sir Ddinbych Wales 09.JPG|bawd|300px|Castell Degannwy o'r de-ddwyrain.]]
[[Delwedd:Ruins of Din Gonwy.jpg|300px|bawd|Rhan o amddiffynwaith gwreiddiol Caer Ddeganwy.]]
[[Castell]] canoloesol yw '''Castell Degannwy''' a godwyd ar safle [[bryngaer]] gynharach wrth [[aber]] [[afon Conwy|Conwy]] yn y [[Creuddyn (Rhos)|Creuddyn]], gogledd Cymru. Cyfeirir at y safle fel '''Caer Ddegannwy''' mewn ffynonellau Cymreig canoloesol. Mae'n safle o bwys hanesyddol mawr yn hanes [[teyrnas Gwynedd]] a'r rhyfeloedd dros annibyniaeth rhwng tywysogion [[Cymru]] a brenhinoedd [[Lloegr]], ond ychydig sy'n weladwy yno heddiw. Amddiffynnai groesfan strategol iawn ar afon Conwy. Saif ar ben bryn y tu ôl i dref [[Deganwy]], [[Conwy (sir)|Sir Conwy]].
 
== Hanes ac archaeoleg ==
Yn ôl traddodiad, bu gan y brenin cynnar [[Maelgwn Gwynedd]] amddiffynfa ar y safle neu'n agos iddi yn y [[6g]]. Cyfeirir ato yn y chwedl ''[[Hanes Taliesin]]'' ac mewn rhai o'r cerddi a briodolir i'r ffug-Daliesin ([[Taliesin Ben Beirdd]]). Yn ôl y chwedl carcharodd Maelgwn [[Elffin ap Gwyddno]], noddwr y Taliesin chwedlonol, yn y castell "dan dri ar ddeg clo", ond cafodd ei ryddhau diolch i ddawn Taliesin.
[[Delwedd:Castell Degannwy Deganwy Castle Sir Ddinbych Wales 09.JPG|bawd|300px|chwith|Castell Degannwy o'r de-ddwyrain.]]
 
Cloddiwyd rhan o'r safle yn 1960-61 a darganfuwyd olion sy'n dyddio i [[Cyfnod y Rhufeiniaid yng Nghymru|gyfnod y Rhufeiniaid yng Nghymru]] a dechrau'r [[Yr Oesoedd Tywyll yng Nghymru|Oesoedd Tywyll]]. Nid oes modd profi'r cysylltiad â Maelgwn Gwynedd yn ôl y dystiolaeth honno, ond ceir digon o gofnodion a thraddodiadau am y cysylltiad â Maelgwn.