Croes Eliseg: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B colofn
Diweddaru
Llinell 1:
[[Image:elisegobell.jpg|250px|bawd|Croes Eliseg]]
[[Image:elisegmanwl.jpg|250px|bawd|Ysgrifen ar Groes Eliseg]]
Mae '''Croes Eliseg''' neu '''Golofn Eliseg''' yn golofn sy'n coffhau [[Elisedd ap Gwylog]] (bu farw c. 755), brenin [[Teyrnas Powys|Powys]]. Saif yn agos i [[Abaty Glyn y Groes]], ger [[Llangollen]], [[Sir Ddinbych]]; {{gbmapping|SJ202445}}. Credir mai camgymeriad ar ran y cerfiwr oedd cerfio "Eliseg" yn lle "Elisedd".
 
Codwyd y golofn gan or-ŵyr Elisedd, [[Cyngen ap Cadell]]. Mae'r arysgrif [[Lladin|Ladin]] ar y golofn bron yn amhosibl ei darllen yn awr, ond yr oedd yn gliriach yn oes [[Edward Llwyd]] a wnaeth gopi ohono. Mae cyfeithiad o'r rhan o'r arysgrif sy'n delio ag Elisedd fel a ganlyn :
Llinell 11:
 
Mae'r golofn yn awr yng ngofal [[Cadw]].
 
==Y mwnt==
[[Crug crwn]] ydy'r mwnt lle saif y Groes. Cofrestrwyd y crug hwn gan [[Cadw]] a chaiff ei adnabod gyda'r rhif SAM: DE015.<ref>[http://www.whatdotheyknow.com/request/15714/response/38315/attach/html/2/SAMs%20by%20UA.xls.html Cofrestr Cadw.]</ref> Ceir bron i 400 o grugiau crynion ar y gofrestr; mwy nag unrhyw fath arall o heneb. Fe godwyd y crug gan bobl [[Oes yr Efydd]] fel rhan o'u seremonïau neu i gladdu'r meirw.
 
==Dolen allanol==
* [http://www.coflein.gov.uk/cy/safle/165274/manylion/ELISEG%27S+PILLAR%2C+CROSS+AND+BURIAL+MOUND%2C+NEAR+LLANGOLLEN/ Crug a Chroes Eliseg ar wefan Coflein (Comisiwn Brenhinol Henebion Cymru)]
 
== Cyfeiriadau ==
*[[John Edward Lloyd]] (1911) ''A history of Wales from the earliest times to the Edwardian conquest'' (Longmans, Green & Co.)
{{cyfeiriadau}}
 
==Gweler hefyd==
Mathau gwahanol o henebion a ddefnyddir mewn arferion claddu:
* [[Rhestr o grugiau crynion yng Nghymru]]
* [[Beddrod siambr]]
* [[Carnedd]]
* [[Siambr gladdu hir]]
 
[[Categori:Crugiau crynion Cymru]]
[[Categori:Safleoedd archaeolegol Sir Ddinbych]]
[[Categori:Croesau Celtaidd|Eliseg]]
[[Categori:Cymru'r Oesoedd Canol]]
[[Categori:Teyrnas Powys]]
[[Categori:Safleoedd archaeolegol Sir Ddinbych]]
[[Categori:Llên Ladin Cymru]]
{{eginyn Sir Ddinbych}}
 
[[ca:Pilar d'Eliseg]]