[[Delwedd:Clam chowder.jpg|border|bawd|220x220px|Mae cawl cregyn bylchog yn wreiddio o dwyrain yr Unol Daleithiau]]
Mae '''cawl cregyn bylchog (''clam chowder'')''' yn fath o gawl sy'n cynnwys cregyn bylchog a potes. Yn ogystal iâ gregynchregyn bylchog, mae cynhwysion cyffredin yn cynnwys tatws wedi'u deisio, [[nionyn|winwns]] a [[seleri]]. Ni ddefnyddir llysiau eraill ynfel amlarfer, ond weithiau gellir ychwanegu stribedi o [[moron|foron bach neu]], garnais o [[Persli|bersli]] neu dailddail llawrwyf er mwyn ychwanegu lliw a blas. Credir y ddefnyddirddefnyddid cregyn bylchog yn ymewn cawl yn wreiddiol oherwydd eu bod yn gymharol rhwydd i'w cynaeafu.<ref>{{Cite web|url=http://whatscookingamerica.net/History/ChowderHistory.htm|title=History of Chowder, History of Clam Chowder, History of Fish Chowder|access-date=2007-12-01|publisher=Whatscookingamerica.net}}</ref> Mae cawl cregyn bylchog fel arfer yn cael ei bwyta gyda chracers hallt neu gracers wystrys bach hecsagonol.
GwreiddioddTarddodd y pryd ofo fwyd hynhwn yn Nwyrain yr [[Unol Daleithiau]], ond erbyn hyn mae'n gyffredin i'w weld mewn bwytai ledled yyr wladUDA, yn enwedig ar ddydd Gwener pan oedd Catholigion Americanaidd yn draddodiadol yn ymatal rhag bwyta cig. Mae nifer o amrywiadau rhanbarthol yn bodoli, ond y ddau fwyaf cyffredin yw cawl cregyn bylchog Lloegr Newydd (neu'r cawl "gwyn",) a chawl cregyn bylchog Rhode Island / Manhattan (neu'r cawl "coch").
