Brad y Llyfrau Gleision: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
tacluso'r llyfryddiaeth
BDim crynodeb golygu
Llinell 1:
Adroddiad ar gyflwr [[addysg]] yng [[Cymru|Nghymru]] a gomisiynwyd gan senedd [[San Steffan]] oedd '''Brad y Llyfrau Gleision'''. Cyflwynwyd yr Adroddiad terfynnol yn haf 1847. Cyfeiria lliw y llyfrau at y clawr glas a roddwyd arnynt.
'''Brad y Llyfrau Gleision'''
 
Adroddiad ar gyflwr [[addysg]] yng [[Cymru|Nghymru]] a gomisiynwyd gan senedd [[San Steffan]]. Cyflwynwyd yr Adroddiad terfynnol yn haf 1847. Cyfeiria lliw y llyfrau at y clawr glas a roddwyd arnynt.
 
Comisiynwyd yr Adroddiad yn dilyn cais [[William Williams]] AS Coventry ond Cymro o [[Llanpumpsaint|Lanpumpsaint]], [[Sir Gaerfyrddin]] yn wreiddiol. Yn dilyn dros degawd o anghydfod - terfysgoedd ym [[Merthyr Tudful|Merthyr]] 1831, y [[Mudiad y Siartwyr|Siartwyr]] yn [[Y Drenewydd]] a [[Casnewydd|Chasnewydd]] yn 1839 a [[Merched Beca]] trwy gydol y ddegawd cyn 1846, roedd pryder cyffredin ymysg y Sefydliad ar y pryd am sefyllfa gymdeithasol a moesol y Cymry. Teimlai nifer mai'r Gymraeg a diffyg addysg ([[Saesneg]]) oedd gwraidd nifer o'r trafferthion.
Llinell 9 ⟶ 7:
Mae'r Adroddiad yn adnodd hynod ddiddorol a gwerthfawr ar gyfer haneswyr cymdeithasol a lleol. Ond ei brif effaith a'i enwogrwydd oedd iddo greu adwaith seicolegol o waseidd-dra ymhlith y Cymry wrth iddynt geisio gwrth-brofi y sen ar eu moesoldeb a'u hiaith a achoswyd gan yr Adroddiad.
 
Mae'r Adroddiad wedi ei ddigido ar wefan [[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]] [http://www.llgc.org.uk/drych/drych_c088.htm].
 
==Llyfryddiaeth==
*''Brad y Llyfrau Gleision: Ysgrifau ar Hanes Cymru'', Gol. Prys Morgan, Gwasg Gomer (1991)
*Gareth Elwyn Jones, 'Yr Iaith Gymraeg yn Llyfrau Gleision 1847', yn ''Gwnewch Bopeth yn Gymraeg'', gol. GH Jenkins (Gwasg Prifysgol Cymru, 1999) tt.399-426
 
__DIMTAFLENCYNNWYS____DIMADRANGOLYGU__
[[Categori:Addysg yng Nghymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb Cymreig]]
[[Categori:Cymraeg]]
 
[[en:Treachery of the Blue Books]]