PH: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
RedBot (sgwrs | cyfraniadau)
Glanhawr (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
{{llythyrenfach|teitl=pH}}
[[Delwedd:ph3.jpg|bawd|right|Y raddfa pH gyda rhai gwrthrychau pob-dydd.]]
Mae '''pH''' yn cyfeirio at "pŵer Hydrogen" neu "potensial Hydrogen" ac mae'n fesur o [[asidedd]] [[hydoddiant]] dyfrllyd yn nhermau [[actifedd]] [[hydrogen]]. Er hynny, mewn hydoddiannau gwan, mae'n fwy cyfleus i amnewid actifedd yr [[ïon]]au hydrogen gyda [[molaredd]] (mol dm<sup>-3</Lsup>) yr ïonau hydrogen (nid yw hwn o reidrwydd yn fanwl gywir ar grynodiadau uwch). Cai sylwedd ei labelu'n [[asid]] os yw ei lefel pH yn is na 7 ac yn [[alcalid|alcalïaidd]] os yn uwch na 7.
 
Diffinir pH fel log negyddol crynodiad y [[proton]]au mewn hyddodiant:
Cai sylwedd ei labelu'n [[asid]] os yw ei lefel pH yn is na 7 ac yn [[alcalid|alcalïaidd]] os yn uwch na 7.
 
::pH = -log [H<sub>3</sub>O<sup>+</sup> ''(aq)'']
 
yn yr ecwilibriwm:
 
::HA + H<sub>2</sub>O ⇌ H<sub>3</sub>O<sup>+</sup> + A<sup>-</sup>
 
lle A = asid.
 
Cyflwynwyd y cysyniad hwn o raddfa pH gan y biocemegydd Danaidd [[Søren Peder Lauritz Sørensen]] o Labordy Carlsberg, yn 1909.