Arsyllfa Frenhinol Greenwich: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Okapi (sgwrs | cyfraniadau)
BDim crynodeb golygu
Okapi (sgwrs | cyfraniadau)
BDim crynodeb golygu
Llinell 1:
Roedd '''yr Arsyllfa Frenhinol Greenwich''' ar bryn mewn [[Parc Greenwich]], [[Llundain]] ar arfordir [[Afon Tafwys]]. Roedd y [[Seryddwr Brenhinol]] yn weithio yn y fan ma a roedd hiyr arsyllfa ar [[Prif Feridian]], sef y meridian sylfaenol pob [[hydred]]. Heddiw, mae llinell efydd ar y lawnt yn dangos lle'r Prif Feridian ac ers [[16 Rhagfyr]], [[1999]] mae golau laser gwyrdd yn goleuo i'r gogledd yn ystod y nos.
 
Comisiynwyd yr arsyllfa gan brenin [[Siarl II o Loegr|Siarl II]] ym [[1675]] ac adeiladwyd Flamsteed House ([[1675]]-[[1676|76]]) a oedd yr arsyllfa wreiddiol gan Syr [[Christopher Wren]]. Roedd hi'r adeilad cyntaf a adeiladwyd fel sefydliad ymchwil gwyddonol ym Mhrydain.
 
Beth bynnag, doedd yr awyr uwchben uwch Llundain ddim yn clirddigon iawnclir a felly symydoddsymudwyd yr Arsyllfa Frenhinol i Gastell Herstmonceux ger [[Hailsham]], [[Dwyrain Sussex]]. Adeiladwyd y [[Telesgop Isaac Newton]] yn y fan ma ym [[1967]], ond symudwyd ef i [[La Palma]] yn [[Sbaen]] ym [[1979]].
 
Symydwyd yr arsyllfa Frenhinol eto ym [[1990]], y tro ma i [[Caergrawnt|Gaergrawnt]], ond ar ôl penderfyniad y [[Cyngor Ymchwil Ffiseg Gronyn a Seryddiaeth]] terfynwyd ef ym [[1998]]. Ar ôl hynny symudwyd [[Swyddfa y Nautical Almanac]] i [[Labordy Rutherford Appleton]] a waith arall symudwyd i'r [[UK Astronomy Technology Centre]] yn [[Caeredin]].
 
Cyn i gyflwyno [[Coordinated Universal Time]] roedd [[Amser Safonol Greenwich]] (GMT), megis amser a penderfynwyd ar ôl arsylliadau'r arsyllfa hon, yr amser sylfaenol y byd.
 
Mae'r [[pelen amser]] wedi ei adeiladu gan y Seryddwr Brenhinol [[John Pond]] ym [[1833]] yn dal i gwympo pob dydd ar 13:00. Heddiw, mae yna hefyd amgueddfa offer seryddol a mordwyol sydd yn cynnwys H4, y cronomedr hydred gan [[John Harrison]].