Mithridates I, brenin Parthia: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
BDim crynodeb golygu
BDim crynodeb golygu
Llinell 1:
[[Delwedd: MithradatesI.jpg|bawd|de|300px|Darn arian '''Mithridates I o Parthia'''' o fathdy [[Seleucia ar Digris]]. Mae'r cefn yn dangos [[Heracles]] noeth yn dal cwpan, croen [[llew]] a chlwb. Mae'r ysgrifen [[Groeg|Roeg]] yn darllen ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΡΣΑΚΟΥ ΦΙΛΕΛΛΗΝΟΣ (Y brenin mawr Arsaces, cyfaill y [[Groeg yr Henfyd|Groegiaid]]). Mae'r dyddiad ΓΟΡ yn cynrhychioli blwyddyn 173 y [[Seleucia|brenhinllin y Seleuciaid]], h.y. 140-139 CC]]
Brenin [[Parthia]] oedd '''Mithridates I''' neu '''Mithridates''' ([[195 CC]] - [[138 CC]]), a deyrnasodd dandeyrnasai fel y "Brenin Mawr" y wlad o tyatua [[171 CC]] ihyd [[138 CC]], gan ddilyn ei frawd [[Phraates I o Parthia]] ([[176 CC]] - [[171 CC]]). Roedd yn fab i'r brenin [[Phriapatius o Parthia]] ([[191 CC]] - 176 CC). Dan Mithridates tyfodd Parthia yn rym gwleidyddol mawr a lledaenwyd i'r gorllewin i gynnwys [[Mesopotamia]]. Cipiwyd [[Babylonia]] ([[144 CC]]), [[Media]] ([[141 BC]]) ac yna [[Persia]] ([[139 BC]]), pan ddaliodd Mithridates y brenin [[Seleucid]] [[Demetrius II o Syria]] (146-139 CC a 129-126 CC). Yn ddiweddarach priododd Demetrius II [[Rhodogune]] ferch Mithridates.
 
Ymledodd ffiniau Parthia i'r dwyrain hefyd, i [[Margiana]], [[Aria]] a [[Bactria]] yng [[Canolbarth Asia|Nghanolbarth Asia]], gan sefydlu rheolaeth Parthia ar [[Llwybr y Sidan|Lwybr y Sidan]]. Galwai Mithridates ei hun yn ''philhellene'' (cyfaill y Groegiaid) a defnyddiai arian bath yn dilyn patrymau Groegaidd.