Asid wrig
Cyfansoddyn organig ydy asid wrig neu asid iwrig (Saesneg: uric asid) wedi ei wneud allan o garbon, nitrogen, ocsigen a hydrogen a chanddo isfformiwla o: C5H4N4O3.
 | |
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | math o endid cemegol  |
|---|---|
| Math | purine alkaloid |
| Màs | 168.028 uned Dalton |
| Fformiwla gemegol | C₅h₄n₄o₃ |
| Rhan o | urate oxidase activity, xanthine oxidase activity, urate-ribonucleotide phosphorylase activity, FAD-dependent urate hydroxylase activity, xanthine dehydrogenase activity, alpha-ketoglutarate-dependent xanthine dioxygenase activity, 8-oxoguanine deaminase activity, urate transport, urate catabolic process, urate metabolic process, urate:anion antiporter activity, urate biosynthetic process |
| Yn cynnwys | nitrogen, ocsigen, carbon |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Bioleg golygu
Mewn bodau dynol a theulu'r epaod, asid iwric ydy diwedd y broses o ocsideiddio (neu dorri i lawr) y piwrin y metaboledd, gan wedyn ei ysgarthu yn yr wrin (neu biso). Gwelir ar unwaith fod cysylltiad rhwng y ddau air: wrin a wrig. Yn y rhan fwyaf o anifeiliaid, fodd bynnag, mae'r ensym wricas (uricase) yn ocsideiddio'r asid wrig ymhellach fyth gan ei droi'n allantoin.[1]
Asid wrig uchel golygu
Gowt golygu
Math o wynegon (neu arthritis) ydy gowt sy'n cael ei achosi gan ormod o asid wrig.
Syndrom Lesch-Nyhan golygu
Credir fod yr afiechyd prin hwn yn etifeddol, ond mae'n ymwneud hefyd gyda gormod o asid wrig yn y corff.
Afiechydon cardiofasgiwlar golygu
er fod yr asid hwn yn gweithredu fel gwrthocsidant, mae gormodedd ohono'n cael ei gysylltu gyda phroblemau'n ymwneud â'r galon.
Clefyd y siwgwr golygu
Gwyddys am y cysylltiad rhwng gormodedd o asid wrin a chlefyd y siwgwr ers cychwyn yr 20ed ganrif.
Syndrom metabolaidd golygu
Cysylltiad arall.
Asid wrig yn creu cerrig golygu
Pan nad yw'n hydoddi, gall yr asid hwn grisialu gan greu cerrig.
Asid wrig isel golygu
Multiple sclerosis golygu
Mae ychwanegu asid wrin (drwy dabledi inosine) yn gymorth i'r claf.