Baner Gini Bisaw

Mabwysiadwyd baner Gini Bisaw (hefyd baner Guinea Bissau) ar 30 Mehefin 1911 a'i hadfer ar 23 Medi 1973 wedi i'r gyn-drefedigaeth Portwgeaidd ennill annibyniaeth. Lleolir Gini Bisaw yng ngorllewin Affrica. Cyfeirir ato yn yr iaith Portiwgaleg (iaith swyddogol y wlad er gwaethaf annibyniaeth) fel: Bandeira das Quinas (Baner y Pum Sgwâr) a Bandeira Verde-Rubra (Baner Werdd-Goch).

Dyluniad golygu

Fel hen faner Cabo Verde, mae'r faner yn seiliedig ar faner y Blaid Affricanaidd ar gyfer Annibyniaeth Gini a Cabo Verde (PAIGC). Sefydlwyd y blaid ym 1956 i ymgyrchu'n heddychlon dros annibyniaeth o Bortiwgal yn ystod ei chyfundrefn Estado Novo, ond trodd i wrthdaro arfog yn y 1960au ac roedd yn un o geidwaid Rhyfel Annibyniaeth 1963-74 Guinea-Bissau. Mae'n dal i fod yn brif blaid Guinea-Bissau. Deilliodd baner blaid PAIGC o un Ghana, sef y cynllun cyntaf i ddefnyddio'r cyfuniad Pan-Affricanaidd o goch, melyn, gwyrdd, a du yn 1957.

Fel baner Ghana, mae'r seren ddu yn sefyll am undod Affrica. Mae coch yn sefyll dros y sied waed yn ystod y frwydr dros annibyniaeth, mae melyn yn sefyll dros yr haul, ac mae gwyrdd yn cynrychioli gobaith.

Mae'r faner yn cynnwys y lliwiau Pan-Affricanaidd traddodiadol o aur, gwyrdd, coch, a hefyd Seren Ddu Affrica. Mae baner Ghana yn dylanwadu'n drwm ar gynllun y faner. Mae gan y lliwiau yr un ystyr: yn benodol, mae'r coch ar gyfer gwaed merthyron, gwyrdd ar gyfer coedwigoedd, ac aur am gyfoeth mwynau.

Mae ymyl goch y faner un trydydd o led y faner a'r haneri melyn a gwyrdd, union hanner hyd y faner.^[1]

Baner Cabo Verde golygu

Yn dilyn y frwydr dros annibyniaeth oddi ar Portiwgal, bwriadwyd uno Gini Bisaw gydag un arall o drefedigaethau Affricanaidd Portiwgal, sef Cabo Verde. Roedd baner gyntaf Cabo Verde annibynnol bron union yr un peth ag un Gini Bisaw, ond bellach mae baner Cabo Verde yn dra wahanol.