Boled eurwe
Xerocomus chrysonemus
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Boletales
Teulu: Boletaceae
Genws: Xerocomus[*]
Rhywogaeth: Xerocomus chrysonemus
Enw deuenwol
Xerocomus chrysonemus
A.E. Hills & A.F.S. Taylor

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Boletaceae yw'r Boled eurwe (Lladin: Xerocomus chrysonemus; Saesneg: Goldenthread Bolete).[1] 'Y Capiau Tyllog' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Gair arall am gap tyllog yw 'boled', a ddefnyddir hefyd i ddisgrifio rhai mathau o ffwng. Mae'r rhan oddi tano'n debycach i sbwng nag i degyll. Mae'r teulu Boletaceae yn gorwedd o fewn urdd y Boletales.

Ffyngau golygu

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Boletaceae golygu

Mae gan Boled eurwe ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Boletus aestivalis Boletus aestivalis
 
Boletus calopus f. ereticulatus Boletus calopus f. ereticulatus
Cap tyllog efydd Boletus aereus
 
Cap tyllog pinwydd Boletus pinophilus
 
Tylocinum griseolum Tylocinum griseolum
Wicsen gron Boletus edulis
 
Xerocomus globuliger Xerocomus globuliger
Xerocomus griseus Xerocomus griseus
Xerocomus hemixanthus Xerocomus hemixanthus
Xerocomus heterocystides Xerocomus heterocystides
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  3. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
  Safonwyd yr enw Boled eurwe gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.