Cancel culture
Mae cancel culture (diwylliant diddymu) yn derm o Unol Daleithiau America[1] sy'n cyfeirio at fath fodern o ostraciaeth neu ddiarddeliad, lle mae rhywun yn cael ei wthio allan o gylchoedd cymdeithasol neu broffesiynol - boed hynny ar-lein, ar y cyfryngau torfol, neu yn y cnawd. Dywedir bod y rhai sy'n cael eu diarddel yn y modd hyn wedi'u "canslo".[2]
Gellir ei ddisgrifio fel math o foicotio yn ymwneud ag unigolyn (rhywun enwog fel arfer) lle ystyrir eu bod wedi gweithredu neu siarad mewn modd amheus neu ddadleuol.[3] Gall diddymiad arwain at golli enw da ac incwm - sefyllfa sy'n anodd adfer ohono.[4]
Dadansoddiad golygu
Yn ôl y seicolegydd cymdeithasol Jonathan Haidt, mae'r diwylliant hwn yn deillio o'r hyn mae'n alw'n "safetyism" ar gampysau colegau. Dywed rhai ei fod yn arwain at bolareiddio cymdeithas ymhellach. Gwelir fod rhai myfyrwyr yn ofni mynegi syniadau amhoblogaidd rhag ofn cael eu beirniadu'n hallt ar gyfryngau cymdeithasol. Gall hyn arwain at golli lleisiau a llai o amrywiaeth o ran y lleisiau a glywir.
Yn ôl dadansoddwyr eraill, nid yw cysyniad cancel culture yn bodoli o gwbl, gan nad diwylliant mohono, ac nid oes tystiolaeth o effeithiau negyddol beirniadu cyhoeddus.[5][6] Er enghraifft, mae enwogion megis Louis C.K. a Harvey Weinsten sydd wedi cael eu condemnio'n helaeth, yn dal i lwyddo cynnal bywyd cyhoeddus.[6] Yn wir, mae rhai yn dadlau bod y cysyniad yn cael ei ddefnyddio er mwyn atal lleisiau ymgyrchwyr yn erbyn hiliaeth, islamoffobia a mathau eraill o wahaniaethu[7][6].
Adweithiau ac ymateb golygu
Mae gan yr ymadrodd ystyr negyddol ar y cyfan ac fe'i defnyddir yn gyffredin mewn dadleuon ar ryddid barn a sensoriaeth.
Cyfeiriadau golygu
- ↑ Noiriel, Stéphane Beaud & Gérard (2021-01-01). "Impasses des politiques identitaires". Le Monde diplomatique (yn Ffrangeg). Cyrchwyd 2021-03-20.
- ↑ McDermott, John (November 2, 2019). "Those People We Tried to Cancel? They're All Hanging Out Together". The New York Times (yn Saesneg). Cyrchwyd 3 Awst 2020.
- ↑ Sills, Sophie; Pickens, Chelsea; Beach, Karishma; Jones, Lloyd; Calder-Dawe, Octavia; Benton-Greig, Paulette; Gavey, Nicola (23 Mawrth 2016). "Rape culture and social media: young critics and a feminist counterpublic". Feminist Media Studies 16 (6): 935–951. doi:10.1080/14680777.2015.1137962.
- ↑ "What is the cost of 'cancel culture'?". BBC News (yn Saesneg). 2020-10-08. Cyrchwyd 2021-01-06.
- ↑ "The Misplaced Hysteria About a 'Cancel Culture' That Doesn't Actually Exist". Very Smart Brothas (yn Saesneg). Cyrchwyd 2021-03-20.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 "Cancel Culture Is Not Real—At Least Not in the Way People Think". Time. Cyrchwyd 2021-03-20.
- ↑ "The 'cancel culture' war is really about old elites losing power in the social media age | Nesrine Malik". the Guardian (yn Saesneg). 2020-07-13. Cyrchwyd 2021-03-20.