Castell y Felallt

Castell canoloesol yw Castell y Felallt ('Beeston Castle' yn Saesneg) a godwyd ar safle bryngaer yn Beeston, Swydd Gaer (cyfeiriad grid SJ537593).[1] Fe'i lleolwyd ar gopa craig tywodfaen 350 tr (107 m) uwch llawr y dyffryn.

Castell y Felallt
Mathhilltop castle Edit this on Wikidata
Sefydlwyd
  • 1220s Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
LleoliadBeeston Edit this on Wikidata
SirBeeston Edit this on Wikidata
GwladBaner Lloegr Lloegr
Uwch y môr9 metr Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau53.12815°N 2.6919°W Edit this on Wikidata
Rheolir ganEnglish Heritage Edit this on Wikidata
Map
PerchnogaethRanulf de Blondeville, 6ed Iarll Caer Edit this on Wikidata
Statws treftadaethadeilad rhestredig Gradd I, heneb gofrestredig Edit this on Wikidata
Sefydlwydwyd ganRanulf de Blondeville, 6ed Iarll Caer Edit this on Wikidata
Manylion
DeunyddTywodfaen Edit this on Wikidata
Castell y Felallt

Fe'i codwyd gan Ranulf de Blondeville, 6ed iarll Caer, (1170–1232), wedi iddo ddychwelyd o'r Croesgadau. Yn 1237 fe'i cymerwyd gan Harri III, brenin Lloegr ac roedd mewn cyflwr da hyd at 16g. Aeth rhannau o'r castell yn adfeilion yn 1646, wedi i filwyr Cromwell fynd i'r afael a'r lle.[2] Mae nifer o feirdd Cymraeg, gan gynnwys Guto'r Glyn, Lewys Glyn Cothi, Dafydd Llwyd o Fathafarn, Ieuan Llwyd Brydydd, a Siôn Ceri yn cyfeirio at y castell ar y Felallt.[3]

Cyfeiriadau golygu

  1. "Beeston Castle", Atlas of Hillforts; adalwyd 5 Medi 2020
  2. National Heritage List for England; Walls, towers and gatehouse of the inner bailey at Beeston Castle; adalwyd 1 Rhagfyr 2012.
  3. Guto'r Glyn.net, adalwyd 26 Hydref 2020.