Dagmar Lange
Awdures o Sweden oedd Dagmar Lange (31 Mawrth 1914 - 9 Hydref 1991) sy'n cael ei hystyried yn nodigedig am ei gwaith fel awdur nofelau trosedd a ditectif, y cyntaf o'i bath i sgwennu mewn Swedeg. Ei llysenw-awdur yw Maria Lang.[1]
| Dagmar Lange | |
|---|---|
 | |
| Ffugenw | Maria Lang  |
| Ganwyd | 31 Mawrth 1914 Västerås |
| Bu farw | 8 Hydref 1991 Nora |
| Dinasyddiaeth |  Sweden |
| Addysg | doethuriaeth |
| Alma mater |
|
| Galwedigaeth | ysgrifennwr, sgriptiwr, athro ysgol |
| Arddull | nofel drosedd |
Fe'i ganed yn Västerås yng nghanol Sweden a bu farw yn Nora, Sir Örebro, Sweden.[2][3][4]
Magwraeth a choleg golygu
Tad Lange oedd y newyddiadurwr Clas Lange a'i mom oedd Elsa Kejser. Symudodd y teulu i Lindesberg yn 1915, pan benodwyd ei thad yn olygydd a chyhoeddwr y papur newydd Bergslagernas Tidning. Yn 1917 bu farw ei thad o lid yr ymennydd, pan oedd Dagmar yn ddwy flwydd oed. Yn 1919 priododd ei mam Carl Ivar Olson, ac ymsefydlodd yn Nora.[5]
Cofrestrodd Lange fel myfyriwr ieithoedd Sgandinafaidd yn Uppsala ym 1933, ac o 1934 yn Stockholms högskola. Y pwnc ar gyfer ei thesis PhD ym 1946 oedd Pontus Wikner. Rhwng 1946 a 1968, penodwyd hi i ysgol breifat Ahlströmska skolan, yn Stockholm, yn gyntaf fel athrawes ac yna fel prifathro.[6]
Nofelydd golygu
Cyhoeddwyd ei nofel gyntaf, Mördaren ljuger inte ensam, ym 1949 ac achosodd gryn ddadlau oherwydd bod dau o'r prif gymeriadau yn byw mewn perthynas gyfunrywiol. Cafodd y llyfr adolygiad cadarnhaol gan Barbro Alving in Dagens Nyheter.[7]
Ysgrifennodd Lange dros 40 o nofelau ditectif, yn ogystal â ffuglen trosedd i oedolion ifanc. Mae'r rhan fwyaf o'i llyfrau wedi'u lleoli yn nhref ffuglennol 'Skoga', sy'n seiliedig ar dref enedigol Lange sef Nora. Roedd yn un o 13 aelod gwreiddiol Academi Awduron Troseddau Sweden pan gafodd ei sefydlu ym 1971.
Llyfryddiaeth golygu
- Mördaren ljuger inte ensam (1949), film 2013
- Farligt att förtära (1950)
- Inte flera mord (1951), film 2013
- En skugga blott (1952)
- Rosor, kyssar och döden (1953) Film 2013
- Tragedi på en lantkyrkogård (1954), film 1961 2013
- Se döden på dig väntar (1955)
- Mörkögda augustinatt (1956)
- Kung Liljekonvalje av dungen (1957), film 1961 & 2013
- Farliga drömmar (1958) Film 2013
- Ofärd i huset bor (1959)
- Vår sång blir stum (1960)
- Att vara kvinna (1961)
- En främmande man (1962)
- Tre små gummor (1963)
- Ögonen (1964),
- Siden sammet (1964)
- De röda kattorna (1965)
- Svart sommar (1966)
- Vitklädd med ljus i hår (1967)
- Ingen returbiljett (1968)
- Intrigernas hus (1969)
- Staden sover (1970)
- Mördarens bok (1971)
- Vem väntar på värdshuset? (1972)
- Vi var tretton i klassen (1973)
- Det är ugglor i mossen (1974)
- Dubbelsäng i Danmark (1975)
- Körsbär i november (1976)
- Arvet efter Alberta (1977)
- Camilla vid skiljevägen (1978)
- Svar till Ensam Eva (1979)
- Inga pengar till Vendela (1980)
- Gullregn i oktober (1981)
- Docka vit, Docka röd (1982)
- Fyra fönster mot gården (1983)
- Använd aldrig arsenik (1984)
- Klappa inte katten (1985)
- Dödligt drama på Dramaten (1986)
- Ånglok 16 på fel spår (1987)
- Tvillingen i spegeln (1988)
- Flyttbil försvunnen (1989)
- Se Skoga och sedan... (1990)
Aelodaeth golygu
Bu'n aelod o Academi Awduron Trosedd Sweden am rai blynyddoedd.
Anrhydeddau golygu
Cyfeiriadau golygu
- ↑ Dagmar Lange, Nationalencyklopedin, retrieved 3 Ionawr 2011 Nodyn:Sv
- ↑ Cyffredinol: http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11910939k. ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015.
- ↑ Dyddiad marw: Internet Movie Database. dyddiad cyrchiad: 28 Tachwedd 2019.
- ↑ Man claddu: https://gravar.se/forsamling/nora-bergslagsforsamling/nora-norra-kyrkogard/20/dagmar-maria-lange-3320c. dyddiad cyrchiad: 10 Ionawr 2023.
- ↑ Lange, Dagmar (1985). Vem är du? (yn Swedeg). tt. 11–28. ISBN 91-1-852252-1.
- ↑ Lange (1985), pp. 85, 196
- ↑ Kärrholm, Sara (2004). "Pusseldeckaren och folkhemmets bortträngda mörker". In Salomon, Kim; Larsson, Lisbeth; Arvidsson, Håkan (gol.). Hotad idyll: berättelser om svenskt folkhem och kallt krig (yn Swedish). Lund: Nordic Academic Press. tt. 81–109. ISBN 91-89116-76-3.CS1 maint: unrecognized language (link)