Gemau Ymerodraeth Prydain 1938
Gemau Ymerodraeth Prydain 1938 oedd y trydydd tro i'r hyn sydd bellach yn cael ei adnabod fel Gemau'r Gymanwlad gael eu cynnal. Sydney, De Cymru Newydd, Awstralia oedd cartref y Gemau rhwng 5-12 Chwefror.
| Enghraifft o'r canlynol | digwyddiad aml-chwaraeon, digwyddiad mewn cyfres  |
|---|---|
| Dyddiad | 1938 |
| Dechreuwyd | 5 Chwefror 1938 |
| Daeth i ben | 12 Chwefror 1938 |
| Cyfres | Gemau'r Gymanwlad |
| Lleoliad | Sydney |
| Yn cynnwys | rowing at the 1938 British Empire Games |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Trefnwyd y gemau i gyd fynd gyda dathlu 150 mlynedd ers y sefydliad Prydeinig swyddogol cyntaf yn Awstralia.
Oherwydd y dirwasgiad a chost teithio i Awstralia, ni chafwyd cymaint o athletwyr â gafwyd yng Ngemau Llundain, 1934 ac er na chafwyd unrhyw gynrychiolaeth o Hong Cong, Jamaica na Newfoundland cafwyd athletwyr o Ceylon a Ffiji am y tro cyntaf.
Cafodd cystadlaethau rhwyfo eu hychwanegu i'r Gemau ar ôl peidio cael eu cynnwys yn Llundain.
Penderfynwyd cynnal Gemau Ymerodraeth Prydain 1942 ym Montréal, Canada, a Gemau 1946 yng Nghaerdydd, Cymru ond oherwydd yr Ail Ryfel Byd, ni chynhaliwyd y Gemau eto tan 1950.
Chwaraeon golygu
Timau yn cystadlu golygu
Cafwyd 15 tîm yn cystadlu yng Ngemau'r Ymerodraeth Brydeinig, 1934 gyda Ffiji a Ceylon yn ymddangos am y tro cyntaf a chyda Trinidad a Tobago yn cystadlu fel tîm unedig.
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Tabl Medalau golygu
| Safle | Cenedl | Aur | Arian | Efydd | Cyfanswm |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Awstralia |
25 | 19 | 22 | 66 |
| 2 |  Lloegr |
15 | 15 | 10 | 40 |
| 3 | .svg){kind=small} Canada |
13 | 16 | 15 | 44 |
| 4 | .svg){kind=small} De Affrica |
10 | 10 | 6 | 26 |
| 5 |  Seland Newydd |
5 | 7 | 13 | 25 |
| 6 |  Cymru |
2 | 1 | 0 | 3 |
| 7 | .svg){kind=small} Ceylon |
1 | 0 | 0 | 1 |
| 8 |  Yr Alban |
0 | 2 | 3 | 5 |
| 9 | .svg){kind=small} Guiana Prydeinig |
0 | 1 | 0 | 1 |
| 10 | .svg){kind=small} De Rhodesia |
0 | 0 | 2 | 2 |
| Cyfanswm | 71 | 71 | 71 | 213 | |
Medalau'r Cymry golygu
Roedd 35 aelod yn nhîm Cymru.
Llwyddodd Jim Alford i dorri record y Gymanwlad wrth ennill ras y filltir mewn 4 munud 11.6 eiliad a cipiodd Denis Reardon aur yn y sgwâr bocsio. Ar y pryd roeddent yn cael eu hystyried fel y Cymry cyntaf i ennill medalau aur yn y Gemau, ond bellach, mae Cyngor Gemau Gymanwlad Cymru yn ystyried medal aur Reg Thomas, Cymro enillodd ras y filltir tra'n gwisgo fest Lloegr yn 1930, fel medal Gymreig.[1]
| Medal | Enw | Cystadleuaeth | |
|---|---|---|---|
| Aur | Jim Alford | Athletau | 1milltir |
| Aur | Denis Reardon | Bocsio | Pwysau canol |
| Arian | Jeanne Greenland | Nofio | 100llath ar ei chefn |
Cyfeiriadau golygu
Dolenni allanol golygu
- (Saesneg) Gwefan swyddogol Gemau'r Gymanwlad Archifwyd 2008-07-23 yn y Peiriant Wayback.
- (Saesneg) Cyngor Gemau Gymanwlad Cymru
| Rhagflaenydd: Llundain |
Gemau'r Gymanwlad Lleoliad y Gemau |
Olynydd: Auckland |