Biston betularia
Lliw metalig y carbonaria (chwith) a'r typica mwy cyffredin, a'i liw golau (dde).
Statws cadwraeth
Heb ei werthuso (IUCN 3.1)
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Animalia
Ffylwm: Arthropoda
Dosbarth: Insecta
Urdd: Lepidoptera
Teulu: Geometridae
Genws: Biston
Rhywogaeth: B. betularia
Enw deuenwol
Biston betularia
Linnaeus, 1758
Subspecies
  • B. b. betularia
  • B. b. cognataria (Guenée, 1857)
  • B. b. contrasta (Barnes & Benjamin, 1923)
  • B. b. parva Leech, 1897
  • B. b. nepalensis Inoue, 1982
Cyfystyron
  • Phalaena (Geometra) betularia Linnaeus, 1758
  • Phalaena (Noctua) p-graecum Poda, 1761
  • marmoraria Sepp, 1792
  • Phalaena (Geometra) ulmaria Borkhausen, 1794
  • Eubyja betularia
  • Amphidasis huberaria Ballion, 1866
  • Amphidasys betularia var. doubledayaria Millière, 1870
  • Eurbyjodonta concinna Warren, 1899
  • Biston cognataria alexandrina Wehrli, 1941
  • Biston (Eubyjodonta) huberaria tienschana Wehrli, 1941
  • Biston cognataria sinitibetica Wehrli, 1941

Gwyfyn sy'n perthyn i urdd y Lepidoptera yw gwyfyn brith, sy'n enw gwrywaidd; yr enw lluosog ydy gwyfynod brith (-ion); yr enw Saesneg yw Peppered Moth, a'r enw gwyddonol yw Biston betularia.[1][2]

Tiriogaeth golygu

Mae'r gwyfyn brith i'w ganfod yn: Tsieina Rwsia, Mongolia, Japan, Gogledd Corea, De Corea, Nepal, Casachstan, Cyrgystan, Tyrcmenistan, Georgia, Aserbaijan, Armenia, Ewrop a Gogledd America.[3]

 
Siani flewog Biston betularia ar frigau y fedwen (lchwith) a helygen (dde), yn dangos eu gallu i ddynwared neu gopïo siap brigau, fel math o guddliw.[4]

Cyffredinol golygu

Gellir dosbarthu'r pryfaid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnyws mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd. Wedi deor o'i ŵy mae'r gwyfyn brith yn lindysyn sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.

Galeri golygu

Gweler hefyd golygu

 
Comin Wikimedia
Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:

Cyfeiriadau golygu

  1.  Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Adalwyd ar 29 Chwefror 2012.
  2. Geiriadur enwau a thermau ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.
  3. doi:10.3897/zookeys.139.1308
    This citation will be automatically completed in the next few minutes. You can jump the queue or expand by hand
  4. Noor MA, Parnell RS, Grant BS (2008). Humphries, Stuart. ed. "A Reversible Color Polyphenism in American Peppered Moth (Biston betularia cognataria) Caterpillars". PLoS ONE 3 (9): e3142. doi:10.1371/journal.pone.0003142. PMC 2518955. PMID 18769543. http://www.plosone.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0003142.