John Raphael
Roedd John Edward Raphael (30 Ebrill 1882 - 11 Mehefin 1917) [1] yn fabolgampwr a anwyd yng Ngwlad Belg a gafodd ei gapio naw gwaith dros Loegr am chwarae rygbi'r undeb ac a chwaraeodd griced gradd flaenaf i Swydd Surrey. Roedd yn Fargyfreithiwr wrth ei waith beunyddiol ac yn wleidydd Rhyddfrydol .
| John Raphael | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | 30 Ebrill 1882  Brwsel |
| Bu farw | 11 Mehefin 1917 Rémy |
| Dinasyddiaeth |  Lloegr |
| Alma mater | |
| Galwedigaeth | cricedwr, chwaraewr rygbi'r undeb |
| Chwaraeon | |
| Tîm/au | Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Lloegr, Clwb Rygbi Prifysgol Rhydychen, London County Cricket Club, Surrey County Cricket Club, Oxford University Cricket Club, Marylebone Cricket Club |
| Safle | Canolwr |
Cefndir golygu
Roedd Raphael yn Iddew,[1][2] ac yn fab i'r ariannwr cefnog Albert Raphael, a oedd yn rhan o linach bancio a oedd, yn y 1920au, yn cystadlu a'r teulu Rothschild o ran golud.[3] Addysgwyd John Raphael yn Ysgol Merchant Taylors, a Choleg Sant Ioan, Rhydychen.[4] Ym mis Ionawr 2021, ailenwyd un o'r wyth Tŷ Bugeiliol yn Merchant Taylors 'er anrhydedd iddo.
Rygbi golygu
Enillodd Raphael ei gap cyntaf ym 1902 pan gurodd Lloegr Gymru ym Mhencampwriaeth Y Pedwar Gwlad. Roedd yn gallu chware yn safle y canolwr, asgellwr a'r cefnwr, fe chwaraeodd hefyd ym Mhencampwriaethau 1905 a 1906 yn ogystal ag mewn gemau Prawf yn erbyn Ffrainc a Seland Newydd. Daeth unig bwyntiau ei yrfa trwy gais a sgoriodd ym 1906 wrth chwarae'r Alban.[5] Bu'n gapten ar daith y Llewod i'r Ariannin ym 1910, a oedd yn cynnwys gêm Brawf agoriadol yr Arianin.[6]
Ysgrifennodd Raphael lyfr Modern Rugby Football[dolen marw] a gyhoeddwyd ar ôl ei farwolaeth gan ei fam ym 1918
Criced golygu
Chwaraeodd Raphael criced fel batiwr arbenigol ac roedd y rhan fwyaf o'i ymddangosiadau ar lefel dosbarth cyntaf ar gyfer naill ai Swydd Surrey neu Brifysgol Rhydychen. Chwaraeodd hefyd gemau o'r radd flaenaf i Glwb Criced Marylebone, Boneddigion Lloegr, Sir Llundain ac XI Lloegr ymhlith eraill.[7] Sgoriwyd pedair o bum canrif Raphael i Brifysgol Rhydychen, gan gynnwys sgôr orau ei yrfa o 201 a wnaeth yn erbyn <a href="./Swydd%20Efrog" rel="mw:WikiLink" data-linkid="undefined" data-cx="{"userAdded":true,"adapted":true}">Swydd Efrog</a>.[8] Mae'n parhau i fod yr unig gant dwbl i gael ei gyflawni gan gricedwr o Rydychen yn erbyn Swydd Efrog.[9] Daeth ei unig ganrif i Surrey ym Mhencampwriaeth y Sir 1904, y bu’n gapten ar ei sir am ran helaeth ohoni, gan sgorio 111 yn erbyn <a href="./Swydd%20Gaerwrangon" rel="mw:WikiLink" data-linkid="undefined" data-cx="{"userAdded":true,"adapted":true}">Swydd Gaerwrangon</a>.[10] Yn fowliwr rhan-amser, roedd ei dair wiced dosbarth cyntaf yn erbyn Samuel Coe, yr Arglwydd Dalmeny a'r cricedwr Prawf John King .
Gwleidyddiaeth golygu
Roedd Raphael yn ymwneud â gwleidyddiaeth fel cefnogwr i'r Blaid Ryddfrydol. Safodd etholiad seneddol fel ymgeisydd Rhyddfrydol yn etholaeth Croydon mewn isetholiad ym 1909. Mewn gornest dair ffordd gorffennodd yn ail.[11]
Milwrol golygu
Yn y Rhyfel Byd Cyntaf gwasanaethodd Raphael gyda Chorfflu Reifflau'r Brenin fel Is-gapten a bu farw o'i glwyfau ym 1917 ym Mrwydr y Meseiaid, wrth ymladd yng ngwlad ei eni.[12][13]
Mae wedi ei gladdu ym Mynwent Filwrol Lijssenthoek ger Poperinge, Gorllewin Fflandrys, Gwlad Belg. Claddwyd lludw Mrs Harriette Raphael, ei fam, wrth ymyl ei fedd ym 1929.[3] Codwyd cofeb i Raphael gan ei fam[dolen marw] yn Eglwys St Jude, Hampstead Garden Village.
Cyfeiriadau golygu
- Encyclopedia Judaica, Ail Argraffiad, cyfrol 19, p146
- ↑ 1.0 1.1 Encyclopedia Judaica
- ↑ "History of Jews in Other Sports". Jewish Sports website.
- ↑ 3.0 3.1 http://www.express.co.uk/news/world-war-1/467102/Mother-reunited-at-last-with-her-First-World-War-hero-son
- ↑ "John Raphael". CricketArchive.
- ↑ "John Raphael". Scrum.com.
- ↑ "1910 South Africa & Argentina". British and Irish Lions website.
- ↑ "First-Class Matches played by John Raphael". CricketArchive.
- ↑ "Oxford University v Yorkshire 1904". CricketArchive.
- ↑ "Most Runs in an Innings for Oxford University". CricketArchive.
- ↑ "Worcestershire v Surrey 1904". CricketArchive.
- ↑ The Bystander: An Illustrated Weekly, Devoted to Travel, Literature, Art, the Drama, Progress, Locomotion, Volume 17, 1908
- ↑ "John Raphael". Cricinfo.
- ↑ "Cricketers who died in World War 1 - Part 5 of 5". Cricket Country. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2018-11-28. Cyrchwyd 28 November 2018.