Leonard Hobhouse

Cymdeithasegydd, damcaniaethwr gwleidyddol, ac athronydd rhyddfrydol o Sais oedd Leonard Trelawny Hobhouse (8 Medi 1864 – 21 Mehefin 1929).

Leonard Hobhouse
Ganwyd	8 Medi 1864  St Ive
Bu farw	21 Mehefin 1929  Alençon
Dinasyddiaeth	y Deyrnas Unedig
Alma mater	Coleg Marlborough Coleg Corpus Christi, Rhydychen
Galwedigaeth	newyddiadurwr, cymdeithasegydd, academydd, athronydd, gwyddonydd gwleidyddol
Cyflogwr	Prifysgol Llundain
Tad	Reginald Hobhouse
Mam	Caroline Salusbury-Trelawny
Priod	Nora Hadwen
Plant	Reginald Oliver Hobhouse, Leonora Hobhouse, Marjorie Berta Hobhouse

Ganed ym Mhorth Ia, Cernyw. Aeth i Goleg Corpus Christi, Rhydychen, ym 1883, ac wedi iddo dderbyn ei radd dechreuodd addysgu yno ym 1887. Fe'i etholwyd yn gymrawd yng Ngholeg Corpus Christi ym 1894. Symudodd o Rydychen i Fanceinion ym 1897 a gweithiodd i bapur newydd The Manchester Guardian dan olygyddiaeth C. P. Scott. Ymddiswyddodd o'i orchwyl parhaol i'r Guardian ym 1902, ond cyfrannodd yn achlysurol at y cyhoeddiad hwnnw am flynyddoedd lawer. Cyfrannodd at gylchgronau rhyddfrydol, radicalaidd, gan gynnwys The Nation, a bu'n olygydd gwleidyddol y Tribune o 1905 i 1907.

Gwasanaethodd Hobhouse yn ysgrifennydd yr Undeb Masnach Rydd o 1903 i 1905, a bu'n dyfarnu ar sawl anghydfod diwydiannol. Ym 1907 penodwyd Hobhouse i Gadair Gymdeithaseg Martin White yn Ysgol Economeg Llundain, a bu yn y swydd honno am weddill ei oes. Bu farw yn Alençon, yng ngogledd-orllewin Ffrainc, yn 64 oed.

Llyfryddiaeth

• The Labour Movement (Llundain: T. Fisher Unwin, 1893).
• The Theory of Knowledge: A Contribution to Some Problems of Logic and Metaphysics (Llundain: Methuen & Co., 1896).
• Mind in Evolution (Llundain: Macmillan and Co., 1901).
• Democracy and Reaction (Llundain: T. Fisher Unwin, 1904).
• Morals in Evolution: A Study in Comparative Ethics, Part I (Llundain: Chapman and Hall, 1906).
• Morals in Evolution: A Study in Comparative Ethics, Part II (Llundain: Chapman and Hall, 1906).
• Liberalism (Llundain: Williams and Norgate, 1911).
• Social Evolution and Political Theory (Efrog Newydd: The Columbia University Press, 1911).
• Development and Purpose: An Essay Towards a Philosophy of Evolution (Llundain: Macmillan and Co., 1913).
• The Material Culture and Social Institutions of the Simpler Peoples: An Essay in Correlation (Llundain: Chapman & Hall, 1915). Gyda G. C. Wheeler a M. Ginsberg.
• Questions of War and Peace (Llundain: T. Fisher Unwin, 1916).
• Cyfres The Principles of Sociology:
  • The Metaphysical Theory of the State: A Criticism (Llundain: George Allen & Unwin, 1918).
  • The Rational Good: A Study in the Logic of Practice (Llundain: George Allen & Unwin, 1921).
  • The Elements of Social Justice (Efrog Newydd: Henry Holt and Company, 1922).
  • Social Development: Its Nature and Conditions (Llundain: George Allen & Unwin, 1924).