Luis Jorge Fontana

Swyddog milwrol, fforiwr ac awdur o'r Ariannin oedd Luis Jorge Fontana (19 Ebrill 1846 – 18 Hydref 1920). Ef oedd llywodraethwr cyntaf talaith Chubut a sylfaenydd dinas Formosa.

Luis Jorge Fontana
Ganwyd	19 Ebrill 1846  Buenos Aires
Bu farw	18 Hydref 1920  San Juan
Dinasyddiaeth	yr Ariannin
Galwedigaeth	person milwrol, fforiwr, daearyddwr, ysgrifennwr
Swydd	Governor of Chubut Province

Ganed Fontana yn Buenos Aires, mab Luis María Fontana, swyddog mewn llywodraeth Juan Manuel de Rosas, a Doña Irene Burgeois, a symudodd ei deulu i Carmen de Patagones pan oedd yn ieuanc, Yn dair ar ddeg oedd aeth yn bentis yn y fyddin yn nhalaith Río Negro. Ymladdodd yn y rhyfel a Paragwâi, cyn dychwelyd i Buenos Aires i astudio. Dychwelodd i'r fyddin, a chymerodd ran yn y gwaith o fforio'r Chaco, gan sefydlu dinas Formosa yn 1879.

Yn 1884 pendodwyd ef yn llywodraethwr cyntaf tiriogaeth newydd Chubut. Yn 1885 arweiniodd daith cwmni a elwid y Rifleros del Chubut, oedd yn cynnwys nifer o Gymry o'r Wladfa, i fforio rhan uchaf Dyffryn Camwy i gyfeiriad yr Andes. Ar y daith yma y cafwyd hyd i'r diriogaeth a alwyd yn valle 16 de Octubre, neu Cwm Hyfryd i'r Cymry. Roedd yn amlwg yn ardal ffrwythlon, a threfnwyd i wladychwyr Cymreig symud yno o ran isaf Dyffryn Camwy, gan sefydlu tref Trevelin.

Cyhoeddiadau

• Gran Chaco
• 1883: Viaje de exploración al río Pilcomayo
• 1886: Estudio sobre el caballo fósil
• 1908: Los cuadrúpedos y las aves de la región andina
• 1912: Ad ovo