Moana (a elwir hefyd yn Vaiana[1] neu Oceania[2] mewn rhai mannau) yw ffilm antur gerddorol 3D Americanaidd wedi'i hanimeiddio gan gyfrifiadur. Dyma'r 56fed ffilm animeiddiedig Disney. Cafodd ei gyfarwyddo gan Ron Clements a John Musker, a'i gyd-gyfarwyddo gan Don Hall a Chris Williams. Mae'r ffilm yn cyflwyno Auliʻi Cravalho fel Moana ac yn cynnwys lleisiau Dwayne Johnson, Rachel House, Temuera Morrison, Jemaine Clement, Nicole Scherzinger, ac Alan Tudyk. Mae'r ffilm yn cynnwys caneuon a ysgrifennwyd gan Lin-Manuel Miranda, Opetaia Foa'i a Mark Mancina, a sgôr cerddorfaol a gyfansoddwyd hefyd gan Mancina.

Logo'r ffilm Moana.

Mae'r ffilm yn adrodd hanes Moana, merch benderfynol pennaeth pentref Polynesaidd, a chaiff ei dewis gan y cefnfor ei hun i aduno crair cyfriniol gyda'r dduwies Te Fiti. Pan mae malltod yn dod i'w hynys, mae Moana yn hwylio i chwilio am Maui, is-dduw chwedlonol, yn y gobaith o ddychwelyd y crair i Te Fiti ac achub ei phobl. Rhyddhawyd Moana yn yr Unol Daleithiau ar 23 Tachwedd 2016 i adolygiadau cadarnhaol, gyda chanmoliaeth arbennig wedi anelu tuag at ei animeiddiad, cerddoriaeth, a pherfformiadau lleisiol. Aeth y ffilm ymlaen i ennill dros $690 miliwn ledled y byd. Ynghyd â Zootopia, hwn oedd y tro cyntaf ers 2002 i stiwdios animeiddio Disney ryddhau dwy ffilm yn yr un flwyddyn. Derbyniodd ddau enwebiad Gwobr Academi: un am y Ffilm Animeiddiedig Orau ac un arall am y Gân Wreiddiol Orau ("How Far I’ll Go").[3]

Stori golygu

Ar yr ynys Polynesaidd Motunui, mae'r trigolion yn addoli'r dduwies Te Fiti, a ddaeth â bywyd i'r cefnfor gan ddefnyddio carreg pounamu fel ei chalon a ffynhonnell ei phŵer. Mae Maui, yr is-dduw sydd medru newid ei siâp ac yn feistr hwylio, yn dwyn y galon i roi'r pŵer i ddynoliaeth. Fodd bynnag, mae Te Fiti yn chwalu, a chaiff Maui ei ymosod gan un arall sy'n ceisio'r galon: Te Kā, cythraul folcanig. Mae Maui yn cael ei chwythu o'r awyr, gan golli ei bachyn pysgota hudolus a'r galon i ddyfnderoedd y môr. Mileniwm yn ddiweddarach, mae'r cefnfor yn dewis Moana, merch Tui, pennaeth Motunui, i ddychwelyd y galon i Te Fiti. Mae Tui yn cario Moana i ffwrdd, gan achosi iddi golli'r galon. Mae Tui a Sina, mam Moana, yn ceisio ei chadw i ffwrdd o'r cefnfor i'w pharatoi ar gyfer ei esgyniad fel pennaeth yr ynys. Un mlynedd ar bymtheg yn ddiweddarach, mae malltod yn dod i'r ynys, gan ladd llystyfiant a chrebachu'r dal pysgod. Mae Moana yn awgrymu mynd y tu hwnt i riff yr ynys i ddod o hyd i fwy o bysgod ac i ddarganfod beth sy'n digwydd, ond mae Tui yn ei wahardd. Mae Moana yn ceisio goresgyn y riff ond mae'n cael ei gorbwyso gan y llanw a'i llongddryllio'n ôl i Motunui gyda Pua y mochyn. Mae Tala, nain Moana, yn dangos ogof gyfrinachol o longau iddi, gan ddatgelu bod eu pobl yn fordeithwyr nes i Maui ddwyn calon Te Fiti; nid yw'r cefnfor bellach yn ddiogel hebddo. Mae Tala yn esbonio bod tywyllwch Te Kā yn gwenwyno'r ynys, ond gellir ei wella os yw Moana yn dod o hyd i Maui ac yn gwneud iddo adfer calon Te Fiti, ac mae hi'n rhoi calon i Moana. Mae Tala yn cwympo'n sâl ac, ar ei gwely marwolaeth, mae'n dweud wrth Moana bod yn rhaid iddi adael yr ynys i ddod o hyd i Maui. Wrth hwylio ar gamakau o'r ogof, mae Moana yn cael ei dal mewn teiffŵn a'i llongddryllio ar ynys lle mae hi'n dod o hyd i Maui, sy'n brolio am ei gyflawniadau. Mae hi'n mynnu bod Maui yn dychwelyd y galon, ond mae'n ei gwrthod a'i thrapio mewn ogof. Mae hi'n dianc ac yn wynebu Maui, sy'n ei gadael ar y camakau. Mae Kakamora yn ymosod arnyn nhw - môr-ladron bach arfog cnau coco - sy'n chwilio am y galon, ond mae Moana a Maui yn eu trechu. Mae Moana yn sylweddoli nad yw Maui yn arwr mwyach ers iddo ddwyn y galon a melltithio’r byd, a’i argyhoeddi i achub ei hun trwy ddychwelyd y galon. Yn gyntaf mae angen i Maui adfer ei bachyn pysgota hudol yn Lalotai, Tir yr Angenfilod, o Tamatoa, cranc dringol anferth. Tra bod Moana yn tynnu sylw Tamatoa, mae Maui yn adfer ei fachyn bysgota ond yn darganfod na all reoli newid ei siâp mwyach. Er bod Tamatoa sy'n ei drechu, mae meddwl cyflym Moana yn caniatáu iddyn nhw ddianc gyda'r bachyn. Mae Maui yn dysgu Moana y grefft o hwylio, ac yn adennill rheolaeth ar ei bwerau, ac mae’r ddau’n tyfu’n agosach. Maent yn cyrraedd ynys Te Fiti, lle mae Te Kā yn ei ymosod arnynt. Mae Moana yn gwrthod troi yn ôl, gan arwain at ddifrodi bachyn pysgota Maui. Yn anfodlon colli ei fachyn mewn gwrthdaro arall â Te Kā, mae Maui yn gadael Moana, sy’n gofyn yn ddagreuol i’r cefnfor ddod o hyd i rywun arall i adfer y galon. Mae'r cefnfor yn ateb ac yn cymryd y galon, ond mae ysbryd Tala yn ymddangos, gan ysbrydoli Moana i ddod o hyd i'w gwir alwad. Mae hi'n adfer y galon ac yn hwylio'n ôl i wynebu Te Kā. Mae Maui yn dychwelyd, ac yn ymladd yn erbyn Te Kā er mwyn rhoi amser i Moana cyrraedd Te Fiti, gan ddinistrio ei fachyn bysgota yn y broses. Mae Moana yn darganfod bod Te Fiti ar goll, ac yn sylweddoli taw Te Kā yw Te Fiti, wedi'i llygru heb ei chalon. Mae Moana yn dweud wrth y cefnfor i glirio llwybr, gan ganiatáu iddi ddychwelyd calon Te Fiti. Mae'r dduwies yna'n gwella'r cefnfor a'r ynysoedd o'r malltod. Mae Maui yn ymddiheuro i Te Fiti, sy'n adfer ei fachyn ac yn rhoi cwch newydd i Moana cyn syrthio i gwsg dwfn a throi'n fynydd. Mae Moana yn ffarwelio â Maui, gan ddychwelyd adref lle mae'n ailymuno â'i rhieni. Mae hi'n ymgymryd â'i rôl fel pennaeth a chyfeiriwr, yn arwain ei phobl ar fordaith.

Cast golygu

 
Auliʻi Cravalho yn noson agoriadol y ffilm yn Samoa ym mis Rhagfyr 2016
  • Auliʻi Cravalho fel Moana, merch chwilfrydig Tui, pennaeth y pentref, a'i wraig Sina. Caiff ei dewis gan y cefnfor i adfer calon Te Fiti
    • Ail-berfformiodd Cravalho ei rôl yn fersiwn iaith Hawaii o'r ffilm.[4]
    • Louise Bush fel Moana ifanc
  • Dwayne Johnson fel Maui, is-dduw chwedlonol cryf sy'n medru newid ei siâp. Mae'n hawdd ei gythruddo, ac mae'n ymuno Moana ar ei thaith
  • Rachel House fel Tala, mam Tui a nain dadol Moana. Fel Moana, mae Tala yn rhannu angerdd am y cefnfor ac mae gan y ddau fond dwfn iawn.
  • Temuera Morrison fel Tui, tad goramddiffynnol Moana, sy'n fab i Tala, pennaeth Ynys Motunui
    • Ail-berfformiodd Morrison ei rôl yn fersiwn iaith Māori y ffilm.
    • Christopher Jackson fel llais canu Tui
  • Jemaine Clement fel Tamatoa, cranc dringol enfawr o Lalotai, Tir y Bwystfilod, sy'n hoff o gasglu trysor
    • Ail-berfformiodd Clement ei rôl yn fersiwn iaith Māori y ffilm.
  • Nicole Scherzinger fel Sina, mam Moana a gwraig Tui a chyd-bennaeth y pentref.
    • Ail-perfformiodd Scherzinger ei rôl yn fersiwn iaith Hawaii o'r ffilm.[7]
  • Alan Tudyk fel Heihei, ceiliog sy'n anifail anwes i Moana
    • Mae Tudyk hefyd yn lleisio Pentrefwr Rhif 3, hen ddyn sy'n awgrymu coginio Heihei
  • Oscar Kightley fel pysgotwr
  • Troy Polamalu fel Pentrefwr Rhif 1
  • Puanani Cravalho (mam Auli'i) fel Pentrefwr Rhif 2

Cyfeiriadau golygu

  1. "Vaiana and Moana: a story of two Disney heroines". Novagraaf.
  2. Saunders, Tristram Fane (November 16, 2016). "Disney renamed its new film Moana 'to avoid confusion with porn star'".
  3. "Oscar Nominations: Complete List". Variety. Los Angeles: Variety Media. January 24, 2017. Cyrchwyd January 24, 2017.
  4. "Auli'i on Instagram: 'Aloha nui kākou! Eia nō hoʻi au ʻo Auliʻi Cravalho ma Nuioka nei. A piha ʻeu ka hauʻoli i ka hana hou ʻia ʻana ʻo Moana... a i kēia…'". Instagram.
  5. Speak Māori (June 8, 2017). "Te Reo Māori Moana Casting".
  6. "Moana / English cast". CHARGUIGOU. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-10-13. Cyrchwyd 2020-01-07.
  7. "Nicole Scherzinger on Instagram: 'I'm over the moon to announce I'll be joining @auliicravalho again for @disneyanimation's MOANA!!! This time the entire film in ʻōlelo...'". Instagram (yn Saesneg). Cyrchwyd 2018-04-13.