No (ffilm 2012)
Ffilm ddrama hanesyddol yw No, a gyd-gynhyrchwyd yn rhyngwladol yn 2012 a gyfarwyddwyd gan Pablo Larraín. Mae'n seiliedig ar y ddrama anghyhoeddedig El Plebiscito, a ysgrifennwyd gan Antonio Skármeta. Yr actor o Fecsico, Gael García Bernal, sy'n chwarae rhan René, dyn hysbysebu y mae galw mawr amdano, yn gweithio yn Chile ddiwedd yr 1980au. Mae'r ffilm yn cyfleu'r tactegau hysbysebu yn yr ymgyrchoedd gwleidyddol ar gyfer pleidlais 1988, pan fu i dinasyddiaeth Chile gael penderfynu os dylai'r unben Augusto Pinochet aros mewn grym am wyth mlynedd arall. Yng Ngwobrau’r 85fed Academi, enwebwyd y ffilm am Oscar y Ffilm Iaith Dramor Orau.[1]
Plot golygu
Yn dilyn pymtheng mlynedd o unbennaeth filwrol, ac yn wynebu pwysau rhyngwladol sylweddol, mae llywodraeth Chile yn gofyn i gyhoedd Chile bleidleisio ym mhleidlais genedlaethol 1988 ynghylch a ddylai'r Cadfridog Augusto Pinochet aros mewn grym am wyth mlynedd arall, neu a ddylid cael etholiad arlywyddol ddemocrataidd agored y flwyddyn ganlynol.
Mae'r ochr "Na" yn cysylltu â René Saavedra, crëwr hysbysebion llwyddiannus, i ymgynghori ar eu hysbysebu arfaethedig. Y tu ôl i gefn ei fós gwleidyddol geidwadol, mae Saavedra yn cytuno i gymryd rhan ac yn darganfod bod yr hysbysebu yn litani annymunol o gamdriniaeth y gyfundrefn a grëwyd gan sefydliad nad oes ganddo hyder yn ei ymdrechion ei hun. Wedi'i ddenu gan yr her farchnata a'i gasineb ei hun o ormes Pinochet, mae'n cynnig i'r is-bwyllgor hysbysebu eu bod yn cymryd dull hyrwyddo ysgafn, ysgafn, gan bwysleisio cysyniadau haniaethol fel "llawenydd" i herio pryderon y byddai pleidleisio mewn refferendwm o dan junta milwrol hynod greulon yn wleidyddol ddiystyr a pheryglus.
Er bod rhai aelodau yr ymgais "Na" yn gwrthod y thema farchnata anuniongred fel diswyddiad camdriniol erchyll y gyfundrefn, cymeradwyir y cynnig ar gyfer yr ymgyrch. Yn y pen draw, daw Saavedra, ei fab, a'i gymrodyr gael eu targedu a'u dychryn gan yr awdurdodau. Daw pennaeth Saavedra, Lucho, i ddarganfod am weithgareddau ei weithiwr, ond pan fydd Saavedra yn gwrthod cynnig dod yn bartner os bydd yn tynnu'n ôl, daw Lucho i fod yn bennaeth ar yr ymgyrch "Ie" fel mater o oroesi.
Cynhaliwyd yr ymgyrch hanesyddol mewn 27 noson o hysbysebion teledu, lle roedd gan y naill ochr 15 munud y noson i gyflwyno ei safbwynt. Yn ystod y mis hwnnw, profodd yr ymgyrch "Na", a grëwyd gan fwyafrif cymuned artistig Chile, yn effeithiol gyda chyfres o gyflwyniadau difyr a chraff a oedd ag apêl draws-ddemograffig anorchfygol. Mewn cyferbyniad, cafodd hysbysebu'r ymgyrch "Ie", gyda dim ond data economaidd cadarnhaol sych o'i blaid ac ychydig o bersonél creadigol ar alwad, ei ystyried hyd yn oed gan swyddogion y llywodraeth fel yn ddi-glem a llawdrwm.
Er bod y llywodraeth yn ceisio ymyrryd â'r ochr "Na" gyda bygythiad pellach a sensoriaeth amlwg, mae René a'i dîm yn defnyddio'r tactegau hynny o'u plaid yn eu marchnata, ac mae cydymdeimlad y cyhoedd yn symud atynt. Mae'r ymgyrch yn poethi'n y dyddiau olaf yr ymgyrchu gydag ymddangosiad enwogion rhyngwladol Hollywood, a ralïau cyngerdd stryd hynod boblogaidd yr ymgyrch "Na", tra bod yr ochr "Ie" yn cael ei leihau i barodi'r hysbysebion "Na" yn daer.
Ar ddiwrnod y refferendwm, mae'n ymddangos i ddechrau mai'r bleidlais "Ie" sydd ar y blaen, ond mae'r canlyniad terfynol yn troi allan i fod yn gadarn ar yr ochr "Na". Dim ond pan fydd y milwyr o amgylch pencadlys ymgyrch Na yn tynnu'n ôl y daw'r prawf terfynol, wrth i'r newyddion am uwch orchymyn milwrol Chile orfodi Pinochet i ildio. Ar ôl y llwyddiant, mae Saavedra a'i fós yn ailafael yn ei fusnes hysbysebu arferol gyda Chile newydd yn cael ei eni.
Daw'r ffilm i ben gyda lluniau hanesyddol o Pinochet yn trosglwyddo pŵer i'r arlywydd newydd ei ethol Patricio Aylwin.
Cast golygu
- Gael García Bernal fel René Saavedra
- Alfredo Castro fel Luis "Lucho" Guzmán
- Luis Gnecco fel José Tomás Urrutia
- Antonia Zegers fel Verónica Carvajal
- Marcial Tagle fel Costa
- Néstor Cantillana fel Fernando Arancibia
- Jaime Vadell fel Sergio Fernández
- Pascal Montero fel Simón Saavedra
- Diego Muñoz fel Carlos
- Paloma Moreno fel Francisca
- Sergio Hernández
- Alejandro Goic fel Ricardo
- Richard Dreyfuss, Jane Fonda, Christopher Reeve, ac Augusto Pinochet fel eu hunain mewn lluniau archif
- Patricio Aylwin, Patricio Bañados, Carlos Caszely a Florcita Motuda yn gweithredu fel nhw eu hunain a hefyd yn ymddangos mewn lluniau archifol
Rhyddhau golygu
Yng Ngŵyl Ffilm Telluride, dangoswyd y ffilm yn yr awyr agored ac yn anffodus fe fu iddi fwrw glaw.[2] Cafodd ei sgrinio hefyd yng Ngŵyl Ffilm Locarno yn y Swistir.[3] Dangoswyd No fel detholiad Sbotolau yng Ngŵyl Ffilm Sundance.[4] Mynychodd Gael García Bernal Ŵyl Ffilm Ryngwladol Toronto lle dangoswyd No.[5] Rhyddhawyd y ffilm yn y DU gan Network Releasing ar 8 Chwefror 2013.[6]
Derbyniad golygu
Canmoliaeth golygu
Mae gwefan agregu adolygu Rotten Tomatoes yn rhoi sgôr o 93% i'r ffilm yn seiliedig ar 117 adolygiad.[7]
Wrth ysgrifennu ym mis Mai 2012, galwodd beirniad Time Out Efrog Newydd, David Fear, No "y peth agosaf at gampwaith rydw i wedi'i weld hyd yma yn Cannes".Teimlai adolygydd Variety, Leslie Felperin fod gan y ffilm y "potensial i dorri allan o'r getoau arferol sy'n cadw sinema America Ladin i ffwrdd o diriogaethau nad ydynt yn Sbaenaidd … gyda llwyddiant rhyngwladol Mad Men, dylai ymgyrchwyr marchnata meddylio am fanteisio ar ddiddordeb y gwylwyr ym mhobman gyda phortreadau o'r diwydiant hysbysebu ei hun, gan graffu'n graff yma gyda llygad blasus, arddull Matthew Weiner am fanylion y cyfnod."[8]
Un o nodweddion unigryw'r ffilm oedd penderfyniad Larraín i ddefnyddio tâp magnetig U-matic Sony ¾ modfedd, a ddefnyddiwyd yn helaeth gan newyddion teledu yn yr 80au. Dadlai The Hollywood Reporter fod y penderfyniad hwn yn ôl pob tebyg wedi lleihau siawns y ffilm "yn fasnachol a chyda phleidleiswyr Oscar."[9] Dywedodd adolygydd Village Voice fod y ffilm "yn caniatáu i ddeunydd newydd Larrain rwyllo'n eithaf di-dor gyda lluniau o gyfnod 1988 o ymgyrchoedd heddlu a chasgliadau pro-ddemocratiaeth, cyflawniad mewn gwirdeb sinematig wedi'i leoli'n bryderus ar y pwynt hanner ffordd rhwng Medium Cool a Forrest Gump."[10]
Beirniadaeth golygu
Derbyniodd y ffilm adolygiadau cymysg yn Chile.[11] Cyhuddodd sawl sylwebydd, gan gynnwys Genaro Arriagada, a gyfarwyddodd yr ymgyrch "Na", fod y ffilm yn symleiddio hanes ac yn benodol o ganolbwyntio'n llwyr ar yr ymgyrch hysbysebu teledu, gan anwybyddu'r rôl hanfodol a chwaraeodd ymdrech cofrestru pleidleiswyr ar lawr gwlad wrth gael allan y bleidlais "Na." Amddiffynnodd Larraín y ffilm fel celf yn hytrach na rhaglen ddogfen, gan ddweud "nad yw ffilm yn dyst. Dyma'r union ffordd y gwnaethon ni edrych arno."[12]
Mewn beirniadaeth arall, gofynnodd athro gwyddoniaeth wleidyddol o Chile a ddylai rhywun ddathlu'r foment y trodd actifiaeth wleidyddol yn farchnata, yn hytrach na thrafodaeth ar egwyddorion.[13]
Gwobrau golygu
Pan gafodd ei sgrinio yng Ngŵyl Ffilm Cannes 2012,[14][15] enillodd No Wobr Sinema Gelf,[16] y brif wobr yn adran Pythefnos y Cyfarwyddwyr.[17] Ym mis Medi 2012, fe’i dewiswyd fel cais Chile am Oscar yn yr Iaith Dramor yng Ngwobrau’r 85fed Academi.[18] Ym mis Rhagfyr 2012 gwnaeth restr fer Ionawr ac fe’i henwebwyd ar 10 Ionawr 2013.[19][20] Yng Ngŵyl Ffilm Abu Dhabi 2012, enillodd Bernal y wobr am yr Actor Gorau.[21]
Gwobrau | ||||
---|---|---|---|---|
Gŵyl Wobr / Ffilm | Categori | Derbynwyr | Canlyniad | |
Gwobrau'r Academi | Ffilm Iaith Dramor Orau | Pablo Larraín | Buddugol | |
Gŵyl Ffilm Cannes | Gwobr Sinema Celf | Pablo Larraín | Buddugol | |
Gwobrau Sinema dros Heddwch | Gwobr Sinema am Heddwch am Gyfiawnder | Pablo Larraín | Buddugol | |
Gŵyl Ffilm Havana | Ffilm Orau | Pablo Larraín | Buddugol | |
Gŵyl Ffilm BFI Llundain | Ffilm Orau | Enwebwyd | ||
Bwrdd Adolygu Cenedlaethol | Y Pum Ffilm Ieithoedd Tramor Uchaf | Buddugol | ||
Ffilmiau o'r De | Nodwedd Orau | Pablo Larraín | Buddugol | |
Gŵyl Ffilm Abu Dhabi | Yr Actor Gorau | Gael García-Bernal | Buddugol | |
Gŵyl Ffilm Ryngwladol São Paulo | Ffilm Iaith Dramor Orau | Pablo Larraín | Buddugol | |
Gŵyl Ffilm Ryngwladol Thessaloniki | Gorwelion Agored | Pablo Larraín | Buddugol | |
Gŵyl Ffilm Ryngwladol Tokyo | Grand Prix Tokyo | Pablo Larraín | Enwebwyd | |
Gwobr Altazor | Cyfarwyddwr Ffuglen Orau | Pablo Larraín | Buddugol | |
Yr Actor Gorau | Jaime Vadell | Buddugol | ||
Sgrinlun Gorau | Pedro Peirano | Enwebwyd | ||
Gwobrau Cymdeithas Beirniaid Ffilm St Louis Gateway | Ffilm Iaith Dramor Orau | Enwebwyd |
Gweler hefyd golygu
- Rhestr o gyflwyniadau i 85fed Gwobrau'r Academi am y Ffilm Ieithoedd Tramor Orau
- Rhestr o gyflwyniadau Chile ar gyfer Gwobr yr Academi am y Ffilm Ieithoedd Tramor Orau
- Sinema Chile
Cyfeiriadau golygu
- ↑ "Oscars: Hollywood announces 85th Academy Award nominations". BBC News. 10 Ionawr 2013. Cyrchwyd 10 Ionawr 2013.
- ↑ Feinberg, Scott (2 Medi 2012). "Telluride 2012: Gael Garcia Bernal Reminds Chileans to Just Say 'No' in Cannes Carryover". The Hollywood Reporter. Cyrchwyd 5 Rhagfyr 2012.
- ↑ "Locarno Film Festival focuses on Chile in 2013". This is Chile. 18 Hydref 2012. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2013-01-04. Cyrchwyd 5 Rhagfyr 2012.
- ↑ "Crystal Fairy and Il Futuro fly flag for Chile at Sundance". This is Chile. 4 Rhagfyr 2012. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2014-02-28. Cyrchwyd 5 Rhagfyr 2012.
- ↑ "Chilean filmmakers gain warm reception at Toronto Film Festival". This is Chile. Cyrchwyd 5 Rhagfyr 2012.[dolen marw]
- ↑ "Launching Films". Film Distributors Association. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2020-08-06. Cyrchwyd 25 Ebrill 2013.
- ↑ "No (2013)". Rotten Tomatoes. Flixster.
- ↑ Felperin, Leslie (18 Mai 2012). "Review: 'No'". Variety. Cyrchwyd 9 Gorffennaf 2012.
- ↑ Appelo, Tim (9 Hydref 2012). "OCT 9 2 MOS Latin America's Frontrunner in Foreign Oscar Race is 'No,' With Gael Garcia Bernal". The Hollywood Reporter. Cyrchwyd 5 Rhagfyr 2012.
- ↑ Pinkerton, Nick (13 Hydref 2012). "NYFF: Pablo Larrain's No and the Marketing of Freedom". The Village Voice. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2015-05-18. Cyrchwyd 5 Rhagfyr 2012.
- ↑ Rohter, Larry (8 Chwefror 2013). "Oscar-Nominated 'No' Stirring Debate in Chile". The New York Times.
- ↑ Rohter, Larry (8 Chwefror 2013). "Oscar nominated 'No' stirring debate in Chile". the New York Times. Cyrchwyd 16 Mawrth 2013.
- ↑ Fuentes, Claudio (17 Awst 2012). "NO: tres ideas para destruir la alegría". El Dinamo. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-02-26. Cyrchwyd 5 Rhagfyr 2012.
- ↑ Leffler, Rebecca (24 Ebrill 2012). "Cannes 2012: Michel Gondry's 'The We & The I' to Open Director's Fortnight". The Hollywood Reporter. Cyrchwyd 25 Ebrill 2012.
- ↑ "2012 Selection". quinzaine-realisateurs.com. Directors' Fortnight. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 26 Ebrill 2012. Cyrchwyd 25 Ebrill 2012.
- ↑ Ford, Rebecca (25 Mai 2012). "Cannes 2012: 'No' Takes Top Prize at Directors' Fortnight". The Hollywood Reporter. Cyrchwyd 25 Mai 2012.
- ↑ "CICAE". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-09-18. Cyrchwyd 5 Rhagfyr 2012.
- ↑ Mango, Agustin (24 Medi 2012). "Chile Sends 'No' to Foreign Oscar Race". The Hollywood Reporter. Cyrchwyd 24 Medi 2012.
- ↑ "9 Foreign Language Films Vie For Oscar". Oscars. Cyrchwyd 21 Rhagfyr 2012.
- ↑ "Chilean movie 'No' nominated in Oscars". Cyrchwyd 11 Ionawr 2013.
- ↑ "2012 Awards". Abu Dhabi Film Festival. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2013-08-14. Cyrchwyd 28 Hydref 2012.
Dolenni allanol golygu
- Gwefan swyddogol
- Gwefan swyddogol (in Spanish)
- (Saesneg) No (ffilm 2012) ar wefan Internet Movie Database
- No at AllMovie