Craig waddod sydd yn cynnwys calsit yn bennaf a wedi ffurfio o organebau marw ar waelod y môr yw calchfaen neu carreg galch. Trwy glaw sy'n toddi'r calchfaen ar wyneb y ddaear mae stalagmitau a stalactitau ffurfio mewn ogofâu, er enghraifft mewn Ogof Ffynnon Ddu yn ne Cymru.

Calchfaen
Enghraifft o'r canlynoldeunydd Edit this on Wikidata
Mathcraig carbonad Edit this on Wikidata
DeunyddCalsit, aragonite Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Gellir weld calchfaen mewn llawer o lefydd ar y ddaear, er enghraifft ym Mae tri Clogwyn ar Penrhyn Gŵyr neu ym Malham Cove yn Sir Efrog, Lloegr.

Mae carst fel arfer yn ffurfio ar galchfaen.

Defnyddir calchfaen i adeiladu ffyrdd a thai. Mae llawer o adeiladau enwog iawn wedi eu hadeiladu o galchfaen neu gan fasâd galchfaen, yn bennaf yn Ewrop a Gogledd America.

Gweler hefyd

golygu