Dianc o garchar Gilboa

Dihangfa o Garchar Gilboa 2021 Mae “Operation Freedom Tunnel” yn ddigwyddiad diogelwch a ddigwyddodd ar fore 6 Medi 2021, pan lwyddodd chwe charcharor Palestina i ddianc o Garchar Gilboa, gan gynnwys pedwar a ddedfrydwyd i garchar am oes, gan gynnwys Zakaria al-Zubaidi a Mahmoud al-Ardah, lle llwyddasant i ddianc trwy dwnnel a gloddiwyd mewn cell carchar. Cyhoeddwyd ar noson Medi 10, pan arestiwyd dau ohonyn nhw: Yaqoub Qadri a Mahmoud Ardah, ac yn oriau mân bore Medi 11, 2021, cafodd Zakaria Al-Zubaidi a Muhammad Ardah eu hail-arestio[1][2].

Y Cefndir

golygu

Agorwyd Carchar Gilboa yn 2004, yn dilyn yr ail intifada, ac ym mis Awst 2014, darganfuwyd y twnnel mawr cyntaf y dechreuodd y carcharorion gloddio. Mae'n hysbys bod carchar Gilboa yn garchar diogelwch caerog, lle mae amddiffynfeydd wedi'u cynnal yn y carchar ers darganfod twnnel y tu mewn i'r carchar yn 2014, ac mae'r system frys wedi'i actifadu yn y carchar ers yr ymgais i ddianc o Shata carchar gerllaw carchar Gilboa. Yn ôl tystiolaeth y carcharorion, mae'r carchar yn destun rheolaeth lem ac mae'n cynnwys synwyryddion sy'n canfod dirgryniadau y tu mewn i'r carchar.

Dihangfa carcharorion Palestina

golygu

Dihangodd y carcharorion ar 6 Medi 2021, ar ôl un o'r gloch y nos, trwy dwnnel a gloddiwyd gan garcharorion. Cloddiwyd y twnnel o'r ystafell toiledau yn un o gelloedd y carchar, ac roedd ei agoriad allanol wedi'i leoli o dan dwr gwarchod y carchar. Newidiodd y carcharorion eu dillad a'u gadael o flaen tŵr y gwarchod. Dywedir mai'r carcharor, Mahmoud Abdullah, yw meistr y dihangfa o'r carchar. Y carcharorion a lwyddodd i ddianc o’r carchar oedd[3]:

  1. Mahmoud Abdullah Ardah
  2. Muhammad Qassem Arida
  3. Jacob Mahmoud Qadri
  4. Ayham Nayef Kammaji
  5. Yr ymladdwr Yaqoub Naifat
  6. Zakaria Zubeidi

Mewn llenyddiaeth

golygu

Ymddangosodd sawl gwaith llenyddol am y dihangfa o garchar Gilboa, gan gynnwys y nofel Six gan Ayman al-Atoum, sy'n perthyn i'r straeon am arwriaeth gudd, trwy ddangos yr olygfa arwrol a berfformiwyd gan y chwe charcharor Palesteinaidd, a ddihangodd o'r carchar.

Cyfeiriadau

golygu
  1. "Who are Palestinian escapees from Israel's Gilboa prison?". www.aa.com.tr (yn Saesneg).
  2. "Six Palestinian prisoners escape Israeli jail through tunnel". BBC News (yn Saesneg). 6 Medi 2021. Cyrchwyd 6 Medi 2021.
  3. "Six Palestinians escape from high-security prison in Israel". Al-Jazeera (yn Saesneg). 6 Medi 2021. Cyrchwyd 6 Medi 2021.