Gogerddan

Ystad ger Trefeurig, bedair milltir i'r gogledd-ddwyrain o Aberystwyth oedd Gogerddan, neu Blas Gogerddan, ac un o blastai pwysicaf Sir Aberteifi, ar un adeg.

Plas Gogerddan

Math	plasty
Sefydlwyd	15 g
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynol	Gogerddan estate
Lleoliad	Trefeurig
Sir	Trefeurig
Gwlad	Cymru
Uwch y môr	26 metr
Cyfesurynnau	52.4336°N 4.0169°W
Cod post	SY23 3EB
Perchnogaeth	Teulu Pryse, Athrofa'r Gwyddorau Biolegol, teulu Webley-Parry-Pryse
Statws treftadaeth	adeilad rhestredig Gradd II, Henebion Cenedlaethol Cymru
Manylion
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Roedd y tŷ yn eiddo i'r teulu ers y teulu Pryse o'r 15g neu cyn hynny, mae'r prif dŷ, Plas Gogerddan, yn dal i sefyll ac mae'n adeilad rhestredig Gradd II. Daeth yr ystad yn arbennig o gyfoethog o'r 17g ar yr elw o fwyngloddio plwm, a gyda rhan o'r elw hwnnw yr adeiladwyd y tŷ presennol. Cafodd y tŷ ei newid yn sylweddol yn y 1860au ac fe'i gwerthwyd gan Syr Pryse Loveden Saunders-Pryse i Brifysgol Cymru yn 1949.

Bellach fe'i defnyddir fel pencadlys Sefydliad Ymchwil Tir Glas a'r Amgylchedd.

Darllen pellach

• Betteley, Chris (5 Gorffennaf 2018). "University under fire over historic mansion 'neglect'". Cambrian News. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2018-07-05. Cyrchwyd 2019-02-17.
• Colyer, R. J. (1981). "The Gentry and the County in nineteenth century Cardiganshire". Welsh History Review 10 (4): 497–535. https://datasyllwr.llgc.org.uk/journals/pdf/AWJAJ011110.pdf.
• Colyer, Richard (1978). "The Pryse family of Gogerddan, and the decline of a great estate, 1800–1960". Welsh History Review 9 (1): 407–31. https://datasyllwr.llgc.org.uk/journals/pdf/AWJAJ010109.pdf.
• Jenkins, David (1953). "The Pryse Family of Gogerddan". National Library of Wales Journal 8 (1): 81–96. https://datasyllwr.llgc.org.uk/journals/pdf/AWJBO024008.pdf. Adalwyd 21 Mawrth 2019.

Gweler hefyd

• Gogerddan (bryngaer)
• Carbury Pryse