John Knox
Un o brif arweinwyr y Diwygiad Protestannaidd yn yr Alban oedd John Knox (1505, 1513 neu 1514 – 24 Tachwedd 1572). Ail-drefnodd eglwys yr Alban i fod yn eglwys Bresbyteraidd.
| John Knox | |
|---|---|
.jpg) | |
| Ganwyd | c. 1514  Haddington |
| Bu farw | 24 Tachwedd 1572 Caeredin |
| Man preswyl | St Giles' Cathedral, St Andrews |
| Dinasyddiaeth | Teyrnas yr Alban |
| Alma mater |
|
| Galwedigaeth | diwinydd, gweinidog yr Efengyl, llenor, gwleidydd |
| Swydd | Moderator of the General Assembly of the Church of Scotland, Moderator of the General Assembly of the Church of Scotland |
| Priod | Margaret Knox, Margery Bowes |
| Plant | Elizabeth Knox |
Nid oes sicrwydd am ddyddiad na man ei eni, ond y mwyaf tebygol yw iddo gael ei eni yn Giffordgate, ger Haddington yn 1513 neu 1514. Astudiodd ym Mhrifysgol Glasgow neu Brifysgol St. Andrews. Roedd wedi ei ordeinio yn offeiriad cyn 1540.
Tua diwedd 1545 cyhoeddodd ei erthygl gyntaf ynghylch Protestaniaeth, efallai dan ddylanwad George Wishart. Alltudiwyd ef i Loegr yn 1549, yna pan ddaeth Mari Tudur yn frenhines yno a cheisio dychwelyd y wlad at Gatholigiaeth, symudodd i Genefa, lle bu'n astudio dan Jean Calvin. Yn ddiweddarach, symudodd i Frankfurt.
Wedi dychwelyd i'r Alban, daeth yn un o arweinwyr y Diwygiad Protestannaidd yno.