John Lewis (AS Ceredigion 1604)

Roedd Syr John Lewis (tua 1580 - tua 1656) yn fonheddwr tirfeddiannwr a gwasanaethydd cyhoeddus a gwasanaethodd fel Aelod Seneddol Ceredigion.

John Lewis
Ganwyd	1580  Sir Aberteifi
Dinasyddiaeth	Cymru
Alma mater	Coleg yr Iesu, Rhydychen
Galwedigaeth	gwleidydd
Swydd	Aelod Seneddol yn Senedd Lloegr

Cefndir

Ganwyd Lewis ym 1580 neu 1581 yn ail fab James Lewis (bu farw 1599) o Abernantbychan, ond ei fab gyntaf gyda'i ail wraig Anne, merch John Wogan, Wiston, Sir Benfro Cafodd ei addysgu yng Ngholeg yr Iesu, Rhydychen gan ddechrau yn y coleg ym 1598. Ymunodd a'r Deml Ganol ym 1599.

Ym 1601 priododd Bridget (bu farw.1643), merch Syr Richard Pryse Gogerddan, bu iddynt tri mab a thair merch.

Swyddi cyhoeddus

Gwasanaethodd fel Ynad Heddwch ar fainc Ceredigion o 1599 i 1626; fel Custos Rotulorum y sir o 1623 i 1626. Bu'n Uchel Siryf Sir Aberteifi ym 1608 a 1633. Gwasanaethodd fel Aelod Seneddol Ceredigion ym 1604.

Does dim cofnod o ba ochr roedd yn ffafrio yn ystod Rhyfel Cartref Lloegr, gan ei fod dros 60 mlwydd oed ar ei gychwyn, hwyrach ei fod yn rhy hen i chware rhan weithredol.

Dyrchafwyd ef yn farchog 4 Gorffennaf 1604.

Marwolaeth

Eglwys Penbryn

Bu farw ym 1655 neu 1656, er nad oes cofnod o fan ei gladdu, claddwyd ei wraig a'i fab ieuengaf mewn claddgell deuluol o dan y côr yn eglwys Penbryn ac mae'n bur debyg y rhoddwyd ef i orffwys gyda hwy.

Cyfeiriadau

Senedd Lloegr
Rhagflaenydd: Richard Pryse	Aelod Seneddol Ceredigion 1604	Olynydd: Richard Pryse