Lynmouth

Pentref yn Nyfnaint, De-orllewin Lloegr, ydy Lynmouth. Fe'i lleolir ym mhlwyf sifil Lynton and Lynmouth.

Lynmouth

Math	pentref
Ardal weinyddol	Lynton and Lynmouth
Daearyddiaeth
Ardal warchodol	Exmoor National Park
Sir	Dyfnaint (Sir seremonïol)
Gwlad	Lloegr
Cyfesurynnau	51.2294°N 3.8294°W
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Cof Cymraes am Drychineb Lynmouth 15 Awst 1952

"Mae gen i gof plentyn 4 oed gen i am wersylla ger Lynmouth efo grwp o ddarlithwyr (gan gynnwys fy nhad) a myfyrwyr. Roedd y babell ble y cysgais gyda fy 2 brawd wrth ymyl yr afon. Cawsom ein deffro gan law. Bu fy mrawd mawr 5 oed a minnau yn dadlau os dylen ni fynd i dweud fod dwr yn dod i fewni i’r babell (wedi cael gorchymun gan mam i beidio â gadael ein gwlau) Daeth 2 fyfyriwr a rhoi ni’n 3 ar un gwely gan gario ni i fyny’r rhiw tua’r prif babell. Hanner ffordd yno ddaru nhw gweiddi am help a gwelsom ni ein pabell yn diflannu i lawr yr afon. Gwelais fy nhad yn rhedeg tuag atom. Bu ofn arnaf y buasai yn ddig am cholli’r pabell ond cododd fi yn ei freichiau â’m cario tua’r prif pabell. Roedd y prif pabell yn llawn o bobl gyda fy nhad yn siarad iddynt. Dywedodd ei bod ef yn mynd i lawr i’r pentref i ddweud wrth bobl am y glaw. Cofiaf y geiriau “I am only taking volunteers with me” ond methais a deall pam oedd ei llais ef mor difrifol. Y peth nesaf rwy’n cofio oedd deffro a gweld fod y babell yn wag heblaw am mam a’m mrodyr. Roedd hi yn brysur wrth y bwrdd a gofynnais beth oedd hi’n gwneud. Atebodd ei bod hi’n gwneud brechdannau a’r gyfer pawb pan daethon nhw yn ôl ond dyla i fynd yn ôl i cysgu gan ei bod hi ynghanol y nos. Pendronais pam y buasai pobl yn eisiau bwyd yng nghanol y nos cyn cysgu etoY bore canlynol roedd y dynion yn palu ffosydd o gwmpas y pebyll i gyfeirio y dwr glaw oddi wrthynt. Cafodd fy mrodyr a finnau llawer o hwyl yn neidio drosdynt gyda neb yn gwylltio gyda ni am fod dan draed ac hyd yn oed pan syrthiodd fy mrawd bach (bron 3 oed) i un o’r ffosydd a chael ei tynnu allan yn wlyb ac yn mwdlyd nid oedd neb yn grac gyda ni. Nes ymlaen cyraeddodd milwyr. Cafodd fy mrodyr a finnau rhasys “piggy-back” ar gefn milwyr ar draws y caeau ble oedd dwr yn gorwedd gan gwneud y tir yn rhy fwdlyd i Landrover dod atom. Cawsom llawer o hwyl a’r peth mwyaf doniol oedd gweld un o’r milwyr yn cario Mam ar draws y cae. Wedyn deallasom fod mam a ninnau yn mynd adref ar y trên heb fy nhad oedd yn aros i cynorthwyo yn y pentref, Roeddem yn siomedig iawn gan fod y gwyliau wedi bod yn gymaint o hwyl. Ni sylweddolais am flynyddoedd fod trychineb wedi digwydd. Rwth Tomos [1]
Lladdwyd 32 o bobl pan dorrodd yr afon Lyn (Exmoor, Dyfnaint) ei glannau y diwrnod hwn.

Cyfeiriadau

Eginyn erthygl sydd uchod am Ddyfnaint. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.