Niccolò Machiavelli
diplomydd Eidalaidd a damcaniaethwr gwleidyddol a milwrol (1469-1527)
(Ailgyfeiriad o Machiavelli)
Diplomydd, athronydd gwleidyddol, bardd a dramodydd Eidalaidd oedd Niccolò Machiavelli (3 Mai 1469 – 21 Gorffennaf 1527). Roedd yn byw mewn cyfnod cyffrous iawn yn hanes yr Eidal. Nid oedd yr Eidal yn unedig ar y pryd, yn hytrach wedi ei rhannu i fyny i lawer o dywysogaethau megis Fflorens, Fenis a Rhufain. Roedd yn gyfnod o frwydro rhwng y Tywysogaethau, Sbaen a Ffrainc.
| Niccolò Machiavelli | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | 3 Mai 1469  Fflorens |
| Bu farw | 21 Mehefin 1527 o peritonitis Sant'Andrea in Percussina, Fflorens |
| Dinasyddiaeth | Gweriniaeth Fflorens |
| Alma mater |
|
| Galwedigaeth | ysgrifennwr, gwleidydd, hanesydd, athronydd, damcaniaethwr gwleidyddol, tactegydd milwrol, cyfieithydd, bardd, diplomydd, dramodydd |
| Adnabyddus am | Il Principe, Discourses on Livy |
| Mudiad | yr Uchel Ddadeni |
| Tad | Bernardo Di Niccolò Machiavelli |
| Mam | Bartolomea Di Stefano Nelli |
| Plant | Piero Macchiavelli, Bartolomea Macciavelli, Bernardo Macciavelli, Ludovico Macciavelli, Guido Machiavelli |
| Perthnasau | Niccolò Machiavelli |
| llofnod | |
 | |
Ysgrifennodd y llyfr Il Principe, a gyhoeddwyd ym 1532 wedi ei farw.
Hanes Machiavelli a Fflorens o 1494 ymlaen golygu
- 1494 – Teulu'r Medici yn colli grym a Girolamo Savonarola yn arwain y weriniaeth rydd. Machiavelli yn cael swydd gyhoeddus yn y lywodraeth newydd.
- 1498 – Savonarola yn colli cefnogaeth y bobl ac yn cael ei ddienyddio ond y weriniaeth yn parhau.
- 1500 – Danfonwyd Machiavelli i drafod y rhyfel yn erbyn Pisa gyda Louis XII.
- 1503 – Danfonwyd Machiavelli i arolygu yr etholiad i ganfod olynydd i'r Pab Pius III.
- 1512 – Y Medici yn dod yn ôl i rym a'r weriniaeth yn syrthio. Machiavelli yn colli ei swydd gyhoeddus. Fe’u hamheuwyd gan y Medici o gynllwynio yn eu herbyn felly fe’u carcharwyd ac fe’u gwestiynwyd drwy boenydio.
- 1527 – Fe daflwyd y Medici allan o Fflorens unwaith eto gan y blaid boblogaidd. Rhuthrodd Machiavelli yn ôl i Fflorens yn y gobaith o gael ei swydd gyhoeddus yn ôl ond yn fuan ar ôl cyrraedd Fflorens fe aeth yn sâl a fu farw'r flwyddyn honno.
Darllen pellach golygu
- Leonidas Donskis (gol.), Niccolò Machiavelli: History, Power, and Virtue (Amsterdam: Rodopi, 2011).
Dolenni allanol golygu
- Il Principe Archifwyd 2008-11-06 yn y Peiriant Wayback. at MetaLibri Digital Library