Metropolis (nofel)

Nofel wyddonias o 1925 gan yr awdur Almaenig Thea von Harbou yw Metropolis. Y nofel oedd y sail ar gyfer ffilm Metropolis o 1927 gan Fritz Lang ac fe'i hysgrifennwyd ar yr un pryd â'r ffilm.

Metropolis
Enghraifft o'r canlynolgwaith llenyddol Edit this on Wikidata
AwdurThea von Harbou Edit this on Wikidata
CyhoeddwrScherl Verlag Edit this on Wikidata
Gwladyr Almaen Edit this on Wikidata
IaithAlmaeneg, Saesneg Edit this on Wikidata
Dyddiad cyhoeddiMehefin 1925 Edit this on Wikidata
Genrenofel wyddonias Edit this on Wikidata

Y stori golygu

Mae’r stori wedi’i lleoli mewn dinas uwch-dechnolegol, sy’n cael ei chynnal gan fodolaeth dosbarth o lafurwyr sy’n cael eu hecsbloetio ac sy’n byw dan ddaear, ymhell i ffwrdd o’r byd disglair ar y wyneb. Mae Freder, mab Joh Fredersen, un o sylfaenwyr y ddinas, yn syrthio mewn cariad â Maria, merch o'r byd tanddaearol. Mae'r ddau ddosbarth yn dechrau gwrthdaro oherwydd diffyg grym sy'n dod â nhw ynghyd.

Cyhoeddiad golygu

Cafodd y nofel ei chyhoeddi fel cyfres yn y cylchgrawn Illustriertes Blatt ym 1925, ynghyd â sgrinluniau o'r addasiad ffilm a oedd i ddod. [1] Fe'i cyhoeddwyd ar ffurf llyfr yn 1926 gan August Scherl. [2] Cyhoeddwyd cyfieithiad Saesneg yn 1927.[3]

Derbyniad golygu

Ysgrifennodd Michael Joseph o The Bookman hyn am y nofel: “Mae’n ddarn hynod o waith, yn atgynhyrchu’n fedrus yr awyrgylch y daeth rhywun i’w gysylltu â chynyrchiadau ffilm mwyaf uchelgeisiol yr Almaen. Yn awgrymiadol mewn sawl ystyr o waith dramatig Karel Capek ac o ramantau gwych cynharach HG Wells, wrth ei drin mae'n enghraifft ddiddorol o lenyddiaeth fynegiannol . [. . . ] mae Metropolis yn un o’r nofelau mwyaf pwerus i mi ei darllen ac yn un a all ddal y cyhoedd mawr yn America a Lloegr os nad yw’n peri gormod o ddryswch i’r darllenydd plaen.”[4]

Addasiad ar gyfer ffilm golygu

Ysgrifennwyd y llyfr gyda'r bwriad o gael ei addasu ar gyfer ffilm gan ŵr Harbou, y cyfarwyddwr Fritz Lang . Cydweithiodd Harbou â Lang ar y sgript ar gyfer y ffilm, sydd hefyd yn dwyn y teitl Metropolis . Dechreuodd y ffilmio cyn i'r nofel gael ei chyhoeddi. Mae'r ffilm yn hepgor rhai rhannau o'r llyfr, yn enwedig cyfeiriadau at yr ocwlt (y mae awgrym bach ohono yn y ffilm), yn ogystal â'r cymhellion moesol a roddir ar gyfer gweithredoedd penodol y prif gymeriadau.[1]

Gweler hefyd golygu

  • Maschinenmensch
  • Rotwang
  • 1925 mewn ffuglen wyddonol
  • 1926 mewn ffuglen wyddonol

Cyfeiriadau golygu

  1. 1.0 1.1 Minden, Michael; Bachmann, Holger (2002). Fritz Lang's Metropolis: Cinematic Visions of Technology and Fear. Columbia, South Carolina: Camden House Publishing. t. 59.
  2. Metropolis : Roman. OCLC 22402104.
  3. Metropolis. OCLC 7318111.
  4. Joseph Michael, "The Seven Seas", The Bookman, Ebrill 1927, t.227