Morgan Rhys

Athro mewn ysgolion cylchynol ac emynydd oedd Morgan Rhys (1 Ebrill 1716 - 9 Awst 1779).

Morgan Rhys
Ganwyd	1 Ebrill 1716  Cil-y-cwm
Bu farw	9 Awst 1779  Llanfynydd
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	athro, emynydd

Bywgraffiad

Ganed ef yn Efail-fach, Cilycwm, Sir Gaerfyrddin. Bu'n gweithio fel athro cylchynol mewn nifer o bentrefi yn Sir Gaerfyrddin a Cheredigion o 1757 hyd 1775. Ceir cyfeiriadau canmoliaethus ato yn adroddiadau'r Welch Piety. Claddwyd ef ym mynwent Llanfynydd ar 9 Awst 1779.

Cyhoeddodd nifer o gasgliadau o emynau, a hefyd nifer o farwnadau i ffigyrau crefyddol. Ceir ei emynau yng nghasgliadau emynau pob enwad. Yn 2001 cyhoeddodd Gwasg Gregynog argraffiad cain o ddetholiad o'i emynau wedi'u golygu gan D. Simon Evans, gyda darluniau gan Rhiain M. Davies.

Llyfryddiaeth

Emynau

Detholiad o'i emynau o Lyfr Emynau y Methodistiaid Calfinaidd a Wesleaidd 1930

• Agorodd drws i'r caethion
• Beth sydd imi yn y byd?
• Capten mawr ein hiechydwriaeth
• Cyduned trigolion y ddaear i gyd
• Dewch, hen ac ieuainc, dewch
• Eheded iechydwriaeth
• Er gwaetha'r maen a'r gwylwyr
• Fe welir Seion fel y wawr
• Fyth, fyth, rhyfedda'i'r cariad
• Gwnaed concwest ar Galfaria fryn
• Gwnes addunedau fil
• Helaetha derfynau dy deyrnas
• Hosanna, Haleliwia
• O! agor fy llygaid i weled
• O! Gariad, O! gariad anfeidrol ei faint
• Peraidd ganodd sêr y bore
• Rwy'n teimlo f'enaid 'n awr yn caru
• Wyneb siriol fy Anwylyd
• Ymado wnaf â'r babell

Cyhoeddiadau

• Golwg o Ben Nebo, ar Wlâd yr Addewid (Bryste, 1755, ail arg Caerfyrddin, 1764)
• Casgliad o Hymau (Caerfyrddin, 1757)
• Casgliad o Hymnau etc. (Caerfyrddin, 1760)
• Golwg ar Ddull y Byd (1767)
• Golwg ar Ddinas Noddfa (1770)
• Griddfanau'r Credadyn (1772)
• Griddfanau Credadyn (llyfr gwahanol), (c. 1774)
• Y Frwydr Ysprydol (1772-4)

Llyfrau amdano

• Roberts, Gomer Morgan (1951) Morgan Rhys, Llanfynydd (Cyfres yr emynwyr)