Noethlymuniaeth

Yr hoffter gan rai pobl o fod heb ddillad amdanynt yw noethlymuniaeth. Mae'n wahanol i'r cyflwr syml o fod yn noeth am fod pobl yn dewis bod felly, dan do neu yn yr awyr agored, yn hytrach na gwisgo dillad.

Hen lun (1943) o noethlymunwyr yn Darwin.

Marchogaeth naturiol.

Er bod unigolion a grwpiau bychan wedi bod wrthi ers canrifoedd yn noethlymuno, gellir olrhain yr ymarfer diweddar hwn yn ôl i'r 1920au yn yr Almaen. Roedd Eva Braun, cariad Adolf Hitler, yn noethlymunwraig frwd, er enghraifft. Cadw'n heini oedd y prif symbyliad yn yr Almaen, yn wahanol, felly, i'r noethlymunwyr yn Ffrainc a'u cysylltiad gyda gwyliau haf. Crewyd gwersylloedd a phentrefi cyfan yn unswydd er mwyn i noethlymunwyr gael gwyliau.

Sefydlwyd y clwb noethlymunwyr cyntaf yng ngwledydd Prydain yn Wickford, Essex, in 1924. Y traeth cyntaf i gael ei wneud yn draeth swyddogol ar gyfer yr ymarfer hwn oedd Fairlight Cove, Hastings, yn 1978.

Ni oddefir noethlymuniaeth ym mhob gwlad. Mae rhai gwledydd yn ei gwahardd yn llwyr ac eraill yn ei goddef dan reolau tynn. Y gwledydd mwyaf goddefol yw gwledydd Gogledd America ac Ewrop (yn cynnwys Rwsia).

Cymru

Ymhlith y Cymry enwog sydd wedi ymarfer noethlymuniaeth y mae'r Dr. William Price, Augustus John a Gwen John.

Caniateir noethlymuno ar y traethau canlynol yng Nghymru:

Cefn Sidan, Pen-bre (Sir Gaerfyrddin); Bae Rhosili (Penrhyn Gŵyr); Twyni Niwbwrch, ger Ynys Llanddwyn, a Bae Malltraeth (Ynys Môn); Marros a Twyni Cenffig (Kenfig Burrows) (De Cymru); Morfa Dyffryn (ger Harlech, Gwynedd).

Yn ogystal, cynhelir taith feicio noeth yng Nghaerdydd yn flynyddol.

Gweler hefyd

• Real Life Cam

Dolen allanol

• Dossier Naturism