Rouzan al-Najjar
Parafeddyg a nyrs Palesteinaidd oedd Rouzan Ashraf Abdul Qadir al-Najjar (13 Medi 1997 – 1 Mehefin 2018) a laddwyd yn fwriadol gan Luoedd Amddiffyn Israel (IDF) tra'n gwirfoddoli fel parafeddyg ar ffin Gaza 2018. Roedd yn ugain oed. Ei henw mewn Arabeg yw رزان أشراف عبد القادر النجار .[1] Cafodd ei tharo gan fwled a daniwyd gan filwr o Israel wrth iddi geisio helpu clwyfedigion ger ffens y ffin rhwng Llain Gaza ac Israel.[1][2][3]
| Rouzan al-Najjar | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | روزان أشرف عبد القادر النجار  13 Medi 1997 Khan Yunis |
| Bu farw | 1 Mehefin 2018 Khuza'a, Khan Yunis |
| Dinasyddiaeth |  Gwlad Iorddonen |
| Galwedigaeth | parafeddyg, nyrs |
Ar y cychwyn, gwadodd yr IDF ei bod yn darged, gan ddweud efallai iddi gael ei tharo'n anfwriadol. Yn ôl y grŵp dyngarol, Israelaidd B'Tselem, saethwyd al-Najjar yn fwriadol.[4][5]
Hi oedd yr hynaf o chwe phlentyn a anwyd i Ashraf al-Najjar, ei mam, a fagwyd ym mhentref Khuzaa, ger y ffin rhwng Llain Gaza ac Israel.[1]
Rhyddhaodd yr IDF ffilmiau, a oedd, yn ôl yr IDF yn dangos iddi gymryd rhan yn y protestiadau ar gais Hamas. Yn ddiweddarach, canfuwyd bod y fideo yn glip o gyfweliad â gorsaf deledu Libanus a oedd wedi'i golygu gan yr IDF lle cymerwyd sylwadau al-Najjar allan o gyd-destun. Yn y fideo heb ei olygu, ni soniodd al-Najjar am Hamas a galwodd ei hun yn "darian dynol i amddiffyn ac achub y clwyfedig yn y llinellau blaen", gyda phopeth yn dilyn "darian ddynol" yn cael ei docio allan o'r clip gan Israel. Cafodd yr IDF ei feirniadu'n eang am y twyll hwn o ymyrryd â'r fideo er mwyn ei phardduo.[6][6][7][7]
Yn ôl llygaid-dystion, saethwyd al-Najjar tra roedd hi a sawl parafeddyg arall yn cerdded mewn iwnifform parafeddygon gwyn gyda'u breichiau i fyny i gyfeiriad cleifion a oedd newydd eu saethu gan filwyr Israel.[7]
Y Cenhedloedd Unedig golygu
Ar 2 Mehefin 2018 cafwyd datganiad gan asiantaethau a oedd yn gysylltiedig gyda'r U.N., yn Efrog Newydd, yn mynegi eu haniddigrwydd am ei marwolaeth, gan ddweud fod hi'n "amlwg fod al-Najjar yn barafeddyg" a bod saethu al-Najjar yn gywilyddus (was "particularly reprehensible" oedd y geiriad). Trydarodd Cydlynydd yr U.N. yn y Dwyrain Canol amdani, gan ddweud "Medical workers are #NotATarget!".[8][9][10]
Ar Fehefin 1, cafwyd cynnig gan Gyngor Diogelwch y Cenhedloedd Unedig a oedd yn condemnio Israel am ddefnyddio "grym gormodol, anghymesur ac anwahaniaethol" (gwreiddiol: "excessive, disproportionate and indiscriminate force") yn erbyn protestwyr Palestinaidd ger ffens y ffin. Pleidleisiodd Unol Daleithiau America yn erbyn y cynnig, felly ni chafodd ei dderbyn.[10][11]
Cyfeiriadau golygu
- ↑ 1.0 1.1 1.2 Barghouti, Mustafa (2018-06-23). "Razan Ashraf al-Najjar". The Lancet 391 (10139). doi:10.1016/S0140-6736(18)31361-8. ISSN 0140-6736. https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(18)31361-8/abstract. Adalwyd 2019-04-10.
- ↑ Yousur Al-Hlou, Malachy Browne, John Woo and David M. Halbfinger (2006-10-01). "An Israeli Soldier Killed a Medic in Gaza. We Investigated the Fatal Shot". New York Times. Cyrchwyd 2019-04-10.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
- ↑ "Protests resume after Palestinian paramedic's Gaza funeral". NBC News (yn Saesneg). Cyrchwyd 2018-06-05.
- ↑ Ahronheim, Anna (5 Mehefin 2018). "IDF says no direct fire was aimed at Gazan nurse killed Friday". The Jerusalem Post. Cyrchwyd 8 Mehefin 2018.
- ↑ "Israeli forces 'deliberately killed' Palestinian paramedic Razan". Al Jazeera English. 18 Gorffennaf 2018.
- ↑ 6.0 6.1 McKernan, Bethan (8 Mehefin 2018). "Israeli army edits video of Palestinian medic its troops shot dead to misleadingly show she was 'human shield for Hamas'". The Independent.
- ↑ 7.0 7.1 7.2 Mackey, Robert (8 Mehefin 2018). "Israel Attempts to Smear Razan al-Najjar, Palestinian Medic It Killed, Calling Her "No Angel"". The Intercept (yn Saesneg). Cyrchwyd 9 Mehefin 2018.
- ↑ "WHO EMRO - UN agencies deeply concerned over killing of health volunteer in Gaza - Palestine-news - Palestine". www.emro.who.int. Cyrchwyd 4 Mehefin 2018.
- ↑ O'Grady, Siobhán (2 Mehefin 2018). "A Palestinian medic was shot dead in Gaza. Now Israel says it will investigate". Cyrchwyd 4 Mehefin 2018 – drwy www.washingtonpost.com.
- ↑ 10.0 10.1 Abuheweila, Iyad; Kershner, Isabel (1 Mehefin2018). "A Woman Dedicated to Saving Lives Loses Hers in Gaza Violence". The New York Times. Cyrchwyd 4 Mehefin 2018 – drwy NYTimes.com. Check date values in:
|date=(help) - ↑ Gladstone, Rick (1 Mehefin 2018). "U.S. Vetoes U.N. Resolution on Gaza, Fails to Win Second Vote on its Own Measure". Cyrchwyd 4 Mehefin 2018 – drwy NYTimes.com.