Baile an Bheileogaigh, Sir Meath

Mae Baile an Bheileogaigh, neu Bellewstown yn Saesneg, ( Irish </link></link> ) yn bentref wedi ei leoli 8 km i'r de o Droichead Átha/Drogheda, ar Fryn Crockafotha yn Sir Meath yn Iwerddon .

Mae'n cymryd ei enw o'r teulu Eingl-Wyddelig Bellew, sef y tirfeddianwyr lleol arglwyddiaethol o'r drydedd ganrif ar ddeg i'r ail ganrif ar bymtheg.

pentref Baile an Bheileogaigh golygu

Ymhlith y cyfleusterau yn Baile an Bheileogaigh mae ysgol gynradd, eglwys Gatholig, tafarn, tiroedd GAA, cae rasio, a chwrs golff.

Rasys Baile an Bheileogaigh golygu

 
Tir fferm, yn edrych tuag at Fryn Baile an Bheileogaigh.

Yn 1780, perswadiodd George Tandy, cyn faer Droichead Átha a brawd James Napper Tandy, y Brenin Siôr III i noddi ras yn Baile an Bheileogaigh .Enw'r ras oedd Plât Ei Fawrhydi ac roedd yn werth £100.

Mae'r traddodiad o rasio ceffylau haf ar Gae Ras Baile an Bheileogaigh yn dyddio'n ôl ganrifoedd. Mae'r cofnod cyntaf o rasio yma yn ymddangos yn rhifyn Awst o'r Dublin Gazette a'r Weekly Courier yn 1726. Yn wreiddiol roedd maes criced yng nghanol y trac rasio. Mae rasio yn parhau i ddigwydd yn flynyddol yn ystod yr haf. Tan yn gymharol ddiweddar dim ond un cyfarfod y flwyddyn oedd yn Baile an Bheileogaigh tros dridiau ym mis Gorffennaf. Ar hyn o bryd mae pedwar cyfarfod y flwyddyn, sef un diwrnod ym mis Ebrill, tri niwrnod ym mis Gorffennaf, tri ym mis Awst a dau ddiwrnod ym mis Medi. Mae'r trac yn gwrs un milltir ac un ffyrlong ar y chwith, yn cynnwys rasio gwastad a chlwydi.

Pellteroedd Ras - Fflat 5 ffyrlong, 1 filltir, 1 milltir a hanner, 1 milltir 6 ffyrlong a 2 filltir 1 ffyrlong.

Helfa Genedlaethol - pob ras dros y clwydi - 2 filltir 1 ffyrlong, 2 filltir 4 ffyrlong a 3 milltir.

Ni chynhelir unrhyw rasys serth ar y cwrs.

Cymdeithasau golygu

Un o'r enwau niferus a ddefnyddiwyd gan y bardd James Clarence Mangan oedd 'PV M'Guffin, Bellewstown'. [1]

Gweld hefyd golygu

  • Rhestr o drefi a phentrefi yn Iwerddon

Cyfeiriadau golygu

  1. John McCall, The life of James Clarence Mangan, (Dublin, 1884)