Dolly Parton
cynhyrchydd, sgriptiwr ffilm, actores a chyfansoddwr a aned yn 1946
Mae Dolly Rebecca Parton Dean (ganed 19 Ionawr 1946) yn gantores, cyfansoddwraig, aml-offerynydd, cynhyrchydd recordiau, actores, awdur, dynes fusnes a dyngarwraig Americanaidd sy’n adnabyddus am ei gwaith ym maes canu gwlad. Ar ôl llwyddiant yn cyfansoddi ar gyfer artistiaid eraill, rhyddhaodd Dolly Parton ei halbwm cyntaf ei hun Hello, I'm Dolly ym 1967.
| Dolly Parton | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | Dolly Rebecca Parton  19 Ionawr 1946 Pittman Center, Tennessee |
| Man preswyl | Tennessee |
| Label recordio | Asylum Records, Columbia Records, Decca Records, Goldband Records, Mercury Records, Monument Records, RCA, RCA Records Nashville, Rising Tide Records, Sugar Hill Records, Warner Bros. Records |
| Dinasyddiaeth | Unol Daleithiau America |
| Galwedigaeth | gitarydd, canwr gwlad, actor, canwr-gyfansoddwr, banjöwr, hunangofiannydd, person busnes, actor teledu, offerynnau amrywiol, cerddor canu gwlad, cynhyrchydd recordiau, actor llais, cynhyrchydd ffilm, sgriptiwr, cyfansoddwr, cyfansoddwr caneuon, actor ffilm, artist recordio |
| Adnabyddus am | All I Can Do, I Will Always Love You, Jolene |
| Arddull | canu gwlad, baled, cerddoriaeth yr efengyl, Canu'r Tir Glas, pop gwlad, cerddoriaeth boblogaidd |
| Math o lais | soprano |
| Prif ddylanwad | Loretta Lynn, Porter Wagoner, Dock Boggs, Janis Martin, Kitty Wells, Roy Acuff, Tammy Wynette, Maddox Brothers and Rose, Wanda Jackson, Woody Guthrie, Molly O'Day, Bill Monroe, Hank Williams, June Carter Cash, Patsy Cline, Roy Rogers, Carter Family, Tom Paxton, Willie Nelson |
| Tad | Robert Lee Parton |
| Mam | Avie Lee Owens |
| Priod | Carl Thomas Dean |
| Gwobr/au | Y Medal Celf Cenedlaethol, Gwobr Grammy am Gyraeddiadau Gydol Oes, Gwobr Cerddoriaeth Americanaidd ar gyfer Hoff Albwm Gwlad, Gwobr Cymdeithas Cerddoriaeth Gwlad am Ddiddanwr y Flwyddyn, Gwobr Grammy am y Perfformiad Lleisiol Gwlad, Benywaidd Gorau, Grammy Award for Best Country Song, Gwobr Grammy am y Perfformiad Lleisiol Gwlad, Benywaidd Gorau, Hoff Sengl Canu gwlad, Gwobr Grammy am y Perfformiad Gwlad Gorau gan Ddeuawd neu Grŵp Llais, Gwobr Grammy am y Cydweithrediad Gwlad Lleisiol Gorau, Gwobr Grammy am yr Albwm Bluegrass Gorau, Gwobr Grammy am y Perfformiad Lleisiol Gwlad, Benywaidd Gorau, Gwobr Cymdeithas Beirniaid Ffilm Las Vegas am y Gân Orau, Anrhydedd y Kennedy Center, Gwobr Neuadd Enwogion y Grammy, Gwobr Grammy am Gyraeddiadau Gydol Oes, Gwobr Neuadd Enwogion y Grammy, Chwedl Fyw Llyfrgell y Gyngres, gwobr Johnny Mercer, Gwobr Golden Raspberry am y Gân Wreiddiol Waethaf, seren ar Rodfa Enwogion Hollywood, Gwobr Time 100, Gwobr Cyflawniad Oes Willie Nelson, Aelodaeth Anrhydeddus Cymdeithas Llyfrgelloedd America, Gwobr Achredu Cerddoriaeth Gwlad am Gyflawniad Rhyngwladol, Gwobr Flynyddol Cymdeithas Cerddoriaeth Gwlad i Ferched, Gwobr Flynyddol Cymdeithas Cerddoriaeth Gwlad i Ferched, Rock and Roll Hall of Fame |
| Gwefan | http://www.dollyparton.com |
| llofnod | |
 | |
Rhai o'i chaneuon mwyaf nodedig yw "9 To 5", "Jolene", "Coat of Many Colors" ac "I Will Always Love You".
Roedd ei Mham, Avie Lee Owens, o dras Gymreig, a daeth y teulu ar ymweliad â Chymru gyda'r teulu a bod ganddi ddarn o garreg o Gymru ar ei silff ben tân.[1]
