Enwau llefydd yn Lloegr sydd o darddiad Brythonig / Celtaidd

Rhestrir yma rhai enwau llefydd yn Lloegr sydd o darddiad Brythonig neu Gelteg. Mae'r rhestr ganlynol o enwau lleoedd wedi'i greu gan ieithyddion dros yr hanner can mlynedd diwethaf gan nodi i'r enwau Saesneg darddu o'r Frythoneg. Eryn heddiw mae un carfan o haneswyrr (o Loegr) yn amau'r cysylltiad Frythoneg. Y duedd yn ddiweddar yw chwilio am darddiad Belgae neu Germaniaid i'r enwau llefydd hyn, gan wadu'r hen drefn o gydabod y tarddiad frodorol Frythonig.

Siroedd golygu

Kent (h.y. Caint)
Cumbria: Yr un tarddiad sydd i'r enw "Cumbria" â'r gair "Cymru"^[1]

Dinasoedd golygu

Canterbury (h.y. Caergaint)
London (h.y. Llundain)

Trefi golygu

Dover: mae'r tarddiad "dŵr" yn cael ei ddisodli gan: A simple Belgic interpretation of Portus Dubris, then, is "beach port".
Rochester, Caint

Pentrefi golygu

Afonydd golygu

Thames (h.y. Afon Tafwys): "Thames has received much attention from linguists, with a Celtic root meaning ‘dark’ sometimes being incorrectly stated as certain. However, a proto-English etymology makes better sense, based on te (which has evolved into modern English at) plus something like eems (‘estuary’, ‘water body’, ‘lake within the river’)."^[2]
Cray: yr eglurhad traddodiadol yw mai "garw" neu "wyllt ydy ystyr enw'r afon hon. Ceir Afon Crai yng nghymru hefyd. Ond mynn rhai (e.e. Breeze, 1999), bellach, mai o'r hen air am sialc y daw; Lladin: "creta", Ffrangeg: "craie", Hen Saesneg: "cray" (fel "crayon mewn saesneg modern. Mynna fod y cychod a drafaeliai ar yr afonydd yn cludo calch i'w roi ar y tir.
Darent: Mae'r gair Cymraeg Derwen yn eglurhad ddigonol i'r afonydd hyn (y Derwent, Darwen, a'r Dart) ers blynyddoedd, ond, bellach mynn rhai mai'r un yw tarddiad yr afon Trent sy'n golygu "cerdded yn wyllt neu'n igam-ogam".
Medway: "Midway" yw'r tarddiad yn ôl Proto-english.org, ac nid tarddiad Brythoneg.

Eraill: Dour, Limen a Stour.