Gwerthyd aur
| Gwerthyd aur Clavulinopsis fusiformis
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Agaricales |
| Teulu: | Clavariaceae |
| Genws: | Clavulinopsis[*] |
| Rhywogaeth: | Clavulinopsis fusiformis |
| Enw deuenwol | |
| Clavulinopsis fusiformis (Sowerby) Corner (1950) | |
_Corner_95377_cropped.jpg)
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Clavariaceae yw'r Gwerthyd aur (Lladin: Clavulinopsis fusiformis; Saesneg: Golden Spindles).[1] 'Ffyngau Cwrel' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Maent yn edrych yn debyg iawn i gwrel yn y môr, yn lliwgar ac yn tyfu ar i fyny o'r Ddaear neu weithiau o bren sy'n pydru. Ceir enw Cymraeg arall ar y rhywogaeth hon, sef Werthyd felen. Mae'r teulu Clavariaceae yn gorwedd o fewn urdd yr Agaricales.
Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop, Asia a Gogledd America.
Ffyngau golygu
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Clavariaceae golygu
Mae gan Gwerthyd aur ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Clavaria aurantia | Clavaria aurantia | |
| Clavaria aurea | Clavaria aurea | |
| Clavaria baileyi | Clavaria baileyi | |
| Clavaria bizzozeriana | Clavaria bizzozeriana | |
| Clavaria botrytis | Clavaria botrytis | |
| Clavaria caepicolorosa | Clavaria caepicolorosa | |
| Clavaria candelabra | Clavaria candelabra | |
| Clavaria capitata | Clavaria capitata | |
| Clavaria cardinalis | Clavaria cardinalis | |
| Clavaria complanata | Clavaria complanata |
Gweler hefyd golygu
Cyfeiriadau golygu
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Gwerthyd aur gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.