Hidlydd coffi

cyfarpar ar gyfer hidlo coffi er mwyn yfed fel arfer fel coffi hidl. Fel rheol o bapur untro.

Mae'r hidlydd coffi yn hidlydd siâp twmffat (twndis) wedi'i wneud o bapur a ddefnyddir i wahanu'r hylif coffi a'r swmp wrth fragu coffi. Mae'r papur yn bapur untro heb eu gannu a chaiff ei wared wedi ei ddenyddio. Dyma'r dull ar gyfer bragu coffi hidl a wneir mewn cartrefi a caffes.

Hidlydd coffi
Mathkitchenware, consumables, filter Edit this on Wikidata
Dyddiad darganfod1908 Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Papur hidlo coffi siâp twmffat
Papur coffi hidl wedi'i ddefnyddio
Piser ar gyfer gwneud coffi wedi'i fragu â hidlydd fel twmffat heb wneuthurwr coffi
Cydrannau hidlydd dur coffi o dde'r India

Esboniad ac Amrywiadau golygu

Mae hidlwyr papur yn tynnu cydrannau olewog o'r enw diterpenes; mae gan y cyfansoddion organig hyn, sy'n bresennol mewn coffi heb ei hidlo, briodweddau gwrth-fflamwrol.[1] Nid yw hidlwyr rhwyll metel neu neilon yn tynnu'r cydrannau hyn.[2] ond mae fersiynau o ddur gwrthstaen, fel y rhai a ddefnyddir i wneud coffi yn India a Fietnam. Ceir yr hidlydd coffi yn rhan o'r peiriant espresso ar gyfer cynhyrchu paneidiau coffi espresso a'r teulu o beneidiau coffi sy'n seiliedig ar yr espresso.

Dyfais golygu

Dyfeisiwyd yr hidlydd coffi ym 1908 yn Dresden gan Melitta Bentz, a gafodd, trwy werslyfrau ei phlant, y syniad i ddefnyddio'r papur blotio picl fel hidlydd i osgoi gwaddod yn ei choffi a chael gwared ar flas chwerw coffi a achosir gan or-fragu wrth wneud coffi.[3] Ar ôl iddi hi a'i chwmni Melitta ddod y cyfystyr Melittafilter mewn sawl gwlad a daeth melittafilter yn synonym neu'n air generig mewn awl iaith fel Swedeg am y hidlydd papur.[1] Mae hidlwyr coffi yn gysylltiedig yn bennaf â gwneuthurwyr coffi, ond mae yna ddulliau eraill hefyd ar gyfer coffi bragu hidlo.

Defnydd golygu

Ar ôl i'r hidlydd coffi gael ei roi yn y gwneuthurwr coffi, mae'n llawn ffa coffi mâl. Wrth i'r dŵr poeth lifo trwodd, mae'r hidlydd yn atal y ffa mâl mân rhag pasio i'r ddisgyl gasglu (cwpan, mẁg neu debot) oddi tano. Wedi hynny, gelwir y ffa mâl sy'n weddill yn gors a gellir eu taflu ynghyd â'r hidlydd yn y compost.[4]

Gwneithuriad golygu

Gwneir hidlwyr coffi o bapur o tua 100g/m2 o bapur hidlo. Mae crychiad yr ochrau yn caniatáu i'r coffi lifo'n rhydd rhwng yr hidlydd a'r twndis hidlo. Mae'r deunyddiau crai (mwydion) ar gyfer y papur hidlo yn ffibr hir bras, yn aml o goed sy'n tyfu'n gyflym. Gwneir rhinweddau cannu a digyffwrdd.[5]

Mae hidlwyr coffi crwn ar gyfer gwneuthurwyr coffi a hidlwyr siâp twndis mewn gwahanol feintiau i ffitio sianeli bragu rhydd mewn gwahanol feintiau. Mae'r meintiau'n cael eu dimensiwn yn ôl faint o goffi sydd i'w fragu bob achlysur. Gall hidlwyr ar gyfer gwneuthurwyr coffi mwy sy'n digwydd mewn amgylcheddau cyhoeddus neu amgylcheddau swyddfa ymddangos yn wahanol yn dibynnu ar ba swyddogaeth y mae angen iddynt ei chael.

Meintiau hidlo golygu

Mae gan hidlwyr gyda'r dynodiadau 1 × 2, 1 × 4 ac 1 × 6 yr un ongl ond uchder gwahanol - tua 100, 125 a 150mm yn y drefn honno. Mae gan hidlwyr gyda'r dynodiadau 101 a 102 ongl ac uchder llai o tua 95 a 115mm yn y drefn honno.

Iechyd golygu

Gelwir coffi wedi'i hidlo yn goffi wedi'i fragu ac fe'i hystyrir yn iachach na choffi wedi'i ferwi y tynnir y swmp ohono mewn ffordd arall.

Gweler hefyd golygu

Dolenni allanol golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. Cárdenas, C., Quesada, A. R., & Medina, M. A. (2011). "Anti-angiogenic and anti-inflammatory properties of kahweol, a coffee diterpene.". PLOS ONE 6 (8): e23407. Bibcode 2011PLoSO...623407C. doi:10.1371/journal.pone.0023407. PMC 3153489. PMID 21858104. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=3153489.
  2. Cornelis MC, El-Sohemy A (November 2007). "Coffee, caffeine, and coronary heart disease". Curr Opin Clin Nutr Metab Care 10 (6): 745–51. doi:10.1097/MCO.0b013e3282f05d81. PMID 18089957.
  3. http://www.goethe.de/wis/fut/prj/dst/flt/svindex.htm
  4. https://www.gardeningknowhow.com/composting/ingredients/coffee-grounds-gardening.htm
  5. Paulapuro, Hannu (2000). "5". Paper and Board grades. Papermaking Science and Technology. 18. Finland: Fapet Oy. t. 114. ISBN 978-952-5216-18-9.