Kaloyan, tsar Bwlgaria

Tsar Bwlgaria o 1197 hyd 1207 oedd Kaloyan, tsar Bwlgaria. Roedd yn drydydd teyrn Ail Deyrnas Bwlgaria, ar ôl ei frodyr, Ivan Asen I a Pedr II.

Kaloyan, tsar Bwlgaria
Ganwyd1168 Edit this on Wikidata
Bu farw8 Hydref 1207, Awst 1207 Edit this on Wikidata
Thessaloníci Edit this on Wikidata
DinasyddiaethSecond Bulgarian Empire Edit this on Wikidata
Galwedigaethbrenin neu frenhines Edit this on Wikidata
SwyddTsar of Bulgaria Edit this on Wikidata
Tadunknown (?) Edit this on Wikidata
PriodAnna (Anisia) Edit this on Wikidata
PlantMaria of Bulgaria, Latin Empress, Maria (?) Edit this on Wikidata
LlinachAsen dynasty Edit this on Wikidata
llofnod

Daeth â sefydlogrwydd i'r deyrnas, oedd wedi cael ei rhyddhau o reolaeth Bysantaidd ychydig o flynyddoed ynghynt. Arweiniodd gyrchoedd llwyddiannus yn erbyn Byzantium, gan gipio Varna ar ôl gwarchae tridiau ar 24 Mawrth 1201. Gwelir ei bolisi gwrth-Bysantaidd hefyd yn ei berthnasoedd â'r Eglwys Orllewinol. Cyrhaeddodd cennad o'r Pab Innocentius III Fwlgaria ym 1204. Coronwyd Kaloyan ganddo fel brenin Bwlgaria a Wallachia, ac eneinio Archesgob Vasily o Tarnovo fel pennaeth eglwys y Bwlgariaid a'r Vlachiaid. Cydnabu Kaloyan oruchafiaeth Eglwys Rhufain. Ar ôl i Gaergystennin gael ei meddiannu gan Groesgadwyr y Bedwaredd Groesgad ym 1204, cymerodd Kaloyan reolaeth dros Adrianopolis, dinas Roeg nad oedd wedi cwymo i'r Croesgadwyr. Amddifynnodd Kaloyan y ddinas yn llwyddiannus, gan drechu'r Croesgadwyr mewn brwydr ger y ddinas ar 14 Ebrill 1205. Daliodd y lluoedd Bwlgariadd yr Ymerawdr Baldwin I, a fu farw ar 11 Mehefin mewn dalfa yn Veliko Tarnovo.

Enillodd Kaloyan fuddugoliaethau eraill yn erbyn yr Ymerodraeth Ladin, gan gipio Serres a Philippopolis (Plovdiv) a thiriogaeth arall yn Thracia a Macedonia. Llofruddiwyd Kaloyan gan aelodau o'i fyddin ei hun yn ystod gwachae Thessaloniki yn Hydref 1207.