Logo Undeb Rygbi Cymru

Hanes golygu

Mae tîm rygbi Cymru wedi defnyddio Plu Tywysog Cymru fel eu harwyddlun ers eu gêm ryngwladol gyntaf yn erbyn Lloegr yn 1881.[1]

Cenhinen golygu

Yn 1899, defnyddiwyd cenhinen fel logo i gynrychioli rygbi Cymru yn hytrach na’r tair pluen ym mathodyn tîm "Eingl-Awstralia" fel rhan o daith y Llewod Prydeinig i Awstralia. Roedd pedwar symbol yn cynrychioli Gwledydd Cartref y Deyrnas Unedig, gyda dwy genhinen groes yn cael ei defnyddio i gynrychioli Cymru.[1]

golygu

 
Emblem y tair pluen, Rhydychen

Mae rhai yn gweld y defnydd o'r tair pluen yn ormesol gan ei fod yn eu hatgoffa o reolaeth Seisnig yng Nghymru, [2] neu'n ddarostyngol ac yn gywilyddus, a bwysleisir weithiau pan nad yw'r tîm rygbi yn perfformio'n dda. [3] Mae'r cysylltiadau hyn wedi annog rhai i alw ar URC i newid eu hemblem. Gydag amrywiol ddeisebau wedi eu sefydlu yn eiriol dros newid yr arfbais i gynllun arall, megis draig yn lle'r tair pluen. [4] [2] Mae'r arwyddlun wedi'i ddisgrifio fel "amhriodol" i genedlaetholwyr a gweriniaethwyr Cymreig o ran ei ddefnydd i gynrychioli "tîm sydd ei hun yn eicon o Gymru", oherwydd cysylltiad y bathodyn â theitl Tywysog Cymru a'i ddefnydd yn Lluoedd Arfog Prydain. . [3]

Wrth gael eu holi gan y Daily Post, dywedodd rhai cefnogwyr oedd yn feirniadol o'r logo ei fod yn "symbol hen ffasiwn gyda thair pluen Almaenig sy'n cynrychioli Lloegr [...] dim byd i'w wneud â threftadaeth Cymru", a bod tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru "yn cynrychioli'r wlad gymaint yn well o ran iaith, treftadaeth a diwylliant”. Mae'r cefnogwyr dros gadw'r logo presennol yn datgan "mae bellach yn cael ei gydnabod yn rhyngwladol [...] fel logo URC". [5] Cwestiynwyd y defnydd o’r tair pluen gan CPD Wrecsam hefyd, gyda beirniaid yn dweud ei fod “yn perthyn yn y gorffennol” ac y byddai cael gwared ar y plu “yn ychwanegiad i’w groesawu”, er i gefnogwr defnydd y plu nodi “mae’n siŵr ei fod wedi esblygu i symboleiddio rhywbeth arall nawr". [5]

Amnewidiadau posibl golygu

 
Y Ddraig Goch, symbol poblogaidd yng Nghymru

Ym mis Tachwedd 2021, daeth e-ddeiseb ar gyfer amnewid y plu gyda symbol Cymreig arall, fel draig, i’r amlwg yn dilyn trechu’r tîm rygbi yn Seland Newydd gan gyrraedd dros 4,000 o lofnodion ar y pryd. [6]

Ar wahân i nifer o gyfeiriadau at ddraig i'w defnyddio fel un arall o bosibl. Ym mis Hydref 2021, cyflwynodd y grŵp o blaid annibyniaeth YesCymru ddewisiadau amgen ffug i logo URC gan ddefnyddio symbolau Cymreig gwahanol, megis cenhinen, cennin pedr, a thelyn . Derbyniodd y cynigion "adolygiadau cymysg" ar gyfryngau cymdeithasol. [6] [7]

Gweler hefyd golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. 1.0 1.1 "How close did Wales come to being the Leeks of international rugby?". World Rugby Museum (yn Saesneg). Cyrchwyd 2023-10-24.
  2. 2.0 2.1 ""Stories behind these symbols are fascinating"". The Argus (yn Saesneg). Cyrchwyd 2022-09-19.
  3. 3.0 3.1 "Why does Wales wear the three feathers? The history behind the symbol". The National Wales (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2023-01-09. Cyrchwyd 2022-09-19.
  4. Williams, Nino (2018-11-25). "The uncomfortable truth about the three feathers symbol embraced by Wales". WalesOnline (yn Saesneg). Cyrchwyd 2022-02-19.
  5. 5.0 5.1 Lewis, Thomas (2021-10-30). "Welsh rugby fans have their say on the future of the three feathers symbol". North Wales Live (yn Saesneg). Cyrchwyd 2022-02-19.
  6. 6.0 6.1 David, Corrie (2021-11-02). "Thousands sign petition for WRU to change emblem to a dragon". WalesOnline (yn Saesneg). Cyrchwyd 2022-09-19.
  7. "Yes Cymru propose alternative crests for WRU that ditch the three feathers". Nation.Cymru (yn Saesneg). 2021-10-30. Cyrchwyd 2022-02-19.