Mabyn ach Brynach

Mabyn ach Brynach
Mabyn ach Brynach
	Mabyn mewn ffenestr yn Sant Neot
Ganwyd	5 g
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	arweinydd crefyddol
Dydd gŵyl	18 Tachwedd
Tad	Brynach Wyddel
Mam	Cymorth

Santes Gernyweg o'r 6g oedd Mabyn.

Roedd hi'n ferch i Cymorth a Brynach ac yn chwaer i Mynfer, Mwynen (Morwenna) ac Endelyn (Endellion) ac felly'n or-wyres i Brychan Brycheiniog.^[1] Ganwyd hi yng Nghernyw ar ôl i'r teulu symud yno o dde Cymru.^[2]

Sefydlodd llan ger y lle a elwir heddiw yn Sant Mabyn, Cernyw.^[1]^[2] Mae'r eglwys gyfoes, a cysegri iddi, ar safle agored i'r tywydd ond gelwir pentref mewn cwm cyfagos yn 'Trefyglos' (tref-eglwys) a cheir 'Ffynnon Mabyn' gerllaw. Mabyn yw un o'r seintiau a ddarlunnir mewn ffenestr lliw a wnaethpwyd yn 1593 yn Eglwys Sant Neot yng Nghernyw; gelwir hi'n "ffenestr y gwragedd".^[1]^[2]^[3]

Gweler Hefyd golygu

Dylid darllen yr erthygl hon yng nghyd-destun yr erthygl "Santesau Celtaidd 388-680

Cyfeiriadau golygu

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 Baring-Gould, S. a Fisher J. gol. Bryce D.1990, The Lives of the British Saints, Gwasg Prifysgol Cymru
↑ ^2.0 ^2.1 ^2.2 Breverton, T.D. 2000, The Book of Welsh Saints, Glyndwr publishing
↑ Spencer, R. 1991, Saints of Wales and the West Country, Llannerch

[:0-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 Baring-Gould, S. a Fisher J. gol. Bryce D.1990, The Lives of the British Saints, Gwasg Prifysgol Cymru

[:1-2] 2.0 ^2.1 ^2.2 Breverton, T.D. 2000, The Book of Welsh Saints, Glyndwr publishing

[3] Spencer, R. 1991, Saints of Wales and the West Country, Llannerch

[1]

[2]

[3]