Afon Aber
Afon yng Ngwynedd, Cymru, yw Afon Aber neu Afon Abergwyngregyn, hefyd Afon Rhaeadr-fawr. Mae'r afon yn adnabyddus yn bennaf fel yr afon fynyddig sy'n disgyn dros graig uchel i ffurfio'r Rhaeadr Fawr.
 | |
| Math | afon  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Gwynedd |
| Gwlad |  Cymru |
| Gerllaw | Rhaeadr Fawr |
| Cyfesurynnau | 53.242°N 4.027°W |
| Aber | Môr Iwerddon |
 | |
Mae'r afon yma yn newid ei henw sawl gwaith yn ystod ei chwrs cymharol fyr. Tardda fel Afon Goch, ar lethrau Foel Fras yn y Carneddau. Wedi llifo tua'r de rhwng Llwytmor a'r Bera Mawr, mae'n disgyn dros Raeadr Aber, ac oddi yno yn newid ei henw i Afon Rhaeadr-fawr. Ymuna Afon Rhaeadr-bach a hi fymryn islaw y rhaeadr. Llifa i lawr trwy warchodfa Coedydd Aber, lle mae Afon Anafon yn ymuno â hi. Ger Bont Newydd, y bont dros yr afon ar y ffordd gefn o Abergwyngregyn, mae'n newid ei henw eto i Afon Aber. Cyrhaedda'r môr ar Draeth Lafan ger Abergwyngregyn.
Mae cryn dipyn o wahaniaeth barn ynglŷn â'r enwau; cred rhai fod yr Afon Goch yn newid ei henw i Afon Rhaeadr-fawr yn syth islaw'r rhaeadr, ac mai dim ond yn is i lawr, wedi i Afon Anafon ymuno â hi y dylid ei galw yn Afon Aber.